Recreatie Next Level met inspirerende lezing paralympisch kampioen Esther Vergeer

Zevenvoudig paralympisch kampioen Esther Vergeer en trendwatcher Goof Lukken zijn twee van de vele sprekers die deel uitmaken van het omvangrijke programma van Recreatie Next Level, het nieuwe tweedaagse kennis- en netwerkevent voor recreatieondernemers met ambitie op 24 en 25 januari in Evenementenhal Gorinchem. Recreatie Next Level is onderdeel van de jaarlijkse Recreatie Vakbeurs. De eerste editie focust zich op de segmenten Digitalisering en Marketing, Recreatietechniek en Dienstverlening.

Een hoogtepunt van het programma van Recreatie Next Level is de inspirerende lezing van Esther Vergeer, meervoudig paralympisch kampioen rolstoeltennis op donderdag 25 januari om 11.30 uur. Vergeer heeft niet alleen ongeëvenaard succes behaald in de rolstoeltenniswereld, ze is ook een inspirerend figuur voor iedereen die geïnteresseerd is in thema’s als doorzettingsvermogen, het overwinnen van tegenslagen en het bereiken van topprestaties.

Tijdens haar lezing deelt Vergeer haar persoonlijke ervaringen en inzichten, waarbij ze de nadruk legt op de kracht van de juiste mindset, vastberadenheid en strategie om ogenschijnlijk onmogelijke doelen te bereiken. Haar lezingen zijn een ware bron van inspiratie en bieden waardevolle lessen die direct toepasbaar zijn in de recreatiesector. Vergeer staat ook open voor vragen van recreatieprofessionals, met name over mobiliteit op vakantieparken. Haar ervaring en expertise bieden een interessant perspectief op hoe de recreatiesector zich verder kan ontwikkelen om tegemoet te komen aan diverse behoeften.

Op de eerste dag van Recreatie Next Level geeft Goof Lukken om 11.30 uur een keynote met de nieuwste trends voor het komende seizoen. Lukken is een bekende trendwatcher in de recreatiebranche. Het programma op Recreatie Next Level bestaat verder uit een lezing energiemonitoring op recreatiebedrijven, toegankelijkheid in recreatie voor mensen met een beperking, waar is het avontuur en hoe automatisering kan helpen in tijden van arbeidskrapte. Ook kunnen bezoekers op beide dagen een workshop smartphonefotografie en slim gebruik maken van recensies volgen. Verder zijn er op beide dagen ronde tafel sessies, op dag 1 over ‘Hoe word je het meest duurzame vakantiepark van Nederland?’ en op dag 2 over ‘Balans tussen persoonlijk contact en digitalisering’.

Over Recreatie Next Level Recreatie Next Level is te bezoeken op woensdag 24 januari en donderdag 25 januari van 10.00 tot 18.00 uur in Evenementenhal Gorinchem, direct gelegen aan de A15 en op steenworpafstand van de A27 en A2. Recreatie Next Level is dé vakbeurs voor ondernemers in de recreatiesector met ambitie. Het evenement biedt een platform voor kennisdeling en netwerken, waarbij belangrijke thema’s zoals digitalisering, marketing, dienstverlening en recreatietechniek centraal staan. Met inspirerende sprekers en innovatieve exposanten is Recreatie Next Level een must-attend evenement voor professionals die streven naar groei en succes in de recreatiebranche. Voor meer informatie: www.recreatie-nextlevel.nl.

Bron: EasyFairs

Headerfoto: Seijbel Photography

Pleisureworld zet alle nieuwe Wereldtrends op een rij in gloednieuwe trendpublicatie

De wereld verandert in razend tempo en de afgelopen roerige jaren hebben ontwikkelingen in een stroomversnelling gebracht. Zo ook in de vrijetijdsbranche: Pleisureworld inventariseerde alles wat er anno 2023 in de markt gebeurt en blikt met haar scherpe blik vooruit op de komende jaren tot 2030. Dit resulteerde in een uitgave met maar liefst 165 nieuwe Wereldtrends in vrije tijd, die een antwoord geven op de vraag: Waar gaan we morgen naartoe?

Vier trenddomeinen
Het indrukwekkend overzicht van de nieuwste ontwikkelingen in vrije tijd is onderverdeeld in vier trenddomeinen. “Here we go!” gaat in op reizen en bestemmingen. “Tech first” belicht technologie als middel en doel. In “Be the change” bespreken we persoonlijke ontwikkeling en wereldwijde veranderingen. “Fuelled with fun” gaat tot slot over alles rondom voeding en vermaak. Alle trendonderwerpen zijn rijkelijk voorzien van praktijkvoorbeelden.

Van 111 naar 165 nieuwe Wereldtrends
Trendwatcher Hans van Leeuwen van Pleisureworld nam al duizenden lezers en toeschouwers mee bij voorgaande presentaties van de Wereldtrends in vrije tijd. Na de vorige editie in 2016 van de (toen nog) 111 Wereldtrends was het hoog tijd om de ontwikkelingen van nu in beeld te brengen. Welke weg zijn we ingeslagen? Wat zijn de kansen van de toekomst? Met maar liefst 165 nieuwe trends krijgt u inzicht in wat er ons de komende jaren te wachten staat.

De Trendwatcher die alles met eigen ogen bekijkt
Iedereen die Hans van Leeuwen kent, weet: hij is altijd overal! Met zijn unieke kennis en netwerk heeft hij een heel eigen visie ontwikkeld op vrije tijd en een neus voor de richting die we mondiaal op bewegen. Hans staat niet voor niets bekend als de dwarsdenker in de recreatiesector. De 165 nieuwe Wereldtrends zijn een samenwerking van het Pleisureworld Expert Team en co-auteur Walter Jonker van Pretwerk.

Bent u 2030-proof?

De 165 Wereldtrends geven een compleet beeld van alles wat er gaande is in de leisure branche. Met deze publicatie heeft iedere professional in deze sector een praktisch en handzaam overzicht met praktijkvoorbeelden in handen. Bent u al 2030-proof?

Over de publicatie
De ‘165 Wereldtrends van 2030 in vrije tijd’ is een uitgave van Pleisureworld en is verschenen in september 2023.

De voorverkoop van de trendpublicatie is gestart op 15 september 2023. Tot en met 15 oktober bedraagt de voorverkoopprijs € 27,50 Daarna kost de uitgave € 55.–

De publicatie is te bestellen via www.pleisureworld.nl

Over Pleisureworld
Eerdere uitgaven van Pleisureworld zijn onder andere:

• Family Entertainment Centers in Nederland (2015)
• Handboek innovatie in marketing (2016)
• 111 Wereldtrends (2016)
• Brancherapport Verblijfsrecreatie – de opmars van de keten: kans of bedreiging? (2021)
• Brancherapport Verblijfsrecreatie – vakantieparkenketens in beeld (2021)
• Trendspecial – De Glamping (R)evolutie (2022)

Op 14, 15 en 16 november 2023 verzamelen meer dan 8.500 professionals uit de recreatiebranche zich weer in Evenementenhal Hardenberg voor de jaarlijkse vakbeurs voor de sector.

Recreatie Vakbeurs is de meest complete en veelzijdige vakbeurs voor de recreatiesector in Nederland. Of je nu werkzaam bent in de technische dienst, marketing, horeca, receptie of animatie, deze beurs biedt elke afdeling en ondernemer volop mogelijkheden. Hier ontmoet je je vaste leveranciers en vind je de nieuwste trends en innovaties. Met een indrukwekkend aantal van meer dan 300 exposanten kijk je hier jouw ogen uit.

“We zijn blij dat we wederom het vertrouwen krijgen van al deze exposanten! We hebben inmiddels acht grote hallen volgeboekt met toonaangevende recreatieleveranciers. De inschrijvingen blijven binnenkomen, voor ons het bewijs van het groeiende belang en de dynamiek van de recreatiebranche”, aldus adviseur Kristel Stötefalk namens Recreatie Vakbeurs.

Dit jaar zijn er twee restaurants voor bezoekers waar je kunt genieten van een hapje en een drankje, ideaal om even bij te komen. Op de beursvloer vind je een breed scala aan producten en diensten, variërend van de nieuwste technologische innovaties tot marketingstrategieën die de concurrentie voorblijven. Of je nu op zoek bent naar de nieuwste duurzame accommodaties, oplossingen voor een slimme keuken, marketing- en promotietools om je camping of vakantiepark te laten groeien, of entertainmentideeën om je gasten te betoveren, Recreatie Vakbeurs biedt het allemaal onder één dak.

Ontdek de wereld van recreatie en gastvrijheid. Blok 14, 15 en 16 november 2023 in je agenda en sluit je aan bij duizenden andere professionals op Recreatie Vakbeurs!

Voor meer informatie over Recreatie Vakbeurs, het programma en gratis registratie, bezoek onze website: www.recreatie-vakbeurs.nl. Volg ons ook op social media om op de hoogte te blijven van de laatste updates!

Na een periode van stilstand als gevolg van de coronapandemie, zijn de riviercruises naar Roermond voor dit jaar al boven het niveau van voor de pandemie. Cijfers van de gemeente Roermond laten zien dat er dit jaar al 4,5% meer schepen aanmeren dan in 2019. Ook het aantal landprogramma’s dat tot op heden geboekt is bij de afdeling groepsreserveringen van Limburg Marketing laat een stijging zien van 60% ten opzichte van 2019.

Uitgaven
Onderzoek van Toerisme Vlaanderen heeft aangetoond dat riviercruisepassagiers in 2022 gemiddeld € 56,00 per persoon hebben uitgegeven op de bestemming zelf. Dit bedrag wordt besteed aan winkelen, het bezoeken van monumenten, rondritten en maaltijden en drankjes.

Trend
Een opvallende trend onder cruiseaanbieders is dat zij op zoek zijn naar minder drukke en nieuwe bestemmingen. Carla Sawyer, werkzaam bij de afdeling groepsreserveringen van Limburg Marketing benadrukt dat de regio, met zijn diverse mogelijkheden voor excursies aan wal, een zeer aangename toevoeging is aan de route over de Maas.

Carla heeft onlangs gesproken met Dutch Cruise Line, een vooraanstaande aanbieder van riviercruises. In dit gesprek is bevestigd dat de gasten weer volop gebruik maken van deze compleet verzorgde manier van vakantievieren. Deze positieve ontwikkelingen in de riviercruise-industrie zijn een welkome stimulans voor de toeristische sector. Het herstel van de boekingen en het toenemende aantal schepen dat aanmeert, zorgt voor economische groei en biedt nieuwe mogelijkheden voor lokale ondernemers en attracties.

Limburg Marketing kijkt met optimisme naar de toekomst en hoopt dat deze groeiende trend in riviercruises zich voortzet, waarbij zowel de cruisepassagiers als de bestemmingen hiervan kunnen profiteren.

Ruim een jaar geleden gingen wij in gesprek met, Glamping expert en eigenaar Glamping.nl, Richard Otten. We vroegen hem naar trends en ontwikkelingen binnen Glamping, zijn visie op deze nieuwe vorm van kamperen en het aanbod hierin. Anno 2022 blijkt dat Glamping zijn basis heeft gelegd als luxe kampeervorm. Mede hierdoor werd het hoog tijd om Richard weer eens te vragen naar zijn bevindingen en kijk op Glamping in de huidige vorm en wat hij denkt dat het nog gaat brengen in de nabije toekomst.

Allereerst zijn we benieuwd hoe het met Glamping.nl gaat?

“Dat gaat goed! We hebben inmiddels 850 bestemmingen opgevoerd en er komen er nog steeds meer bij. Het is mooi om te zien dat veel van deze bestemmingen het Glamping gevoel ook echt door proberen te trekken over het hele park en niet alleen de accommodatie, de juiste sfeer hierin weten over te brengen is erg belangrijk.”

Welke grote trends in Glamping heb jij het afgelopen jaar gezien?

“De grootste trends die het afgelopen jaar steeds meer doorgevoerd worden zijn het gebruik van duurzame materialen en het circulair ondernemen. Daarnaast moet de totaalbeleving kloppen op de locatie waar Glamping wordt aangeboden, zoals het aanbod van een hoogwaardig restaurant, de juiste vorm van wellness en de juiste sfeer over het gehele park. Los daarvan zal er in de toekomst vooral meer ingezet moeten worden op de speerpunten comfort, luxe, beleving en gemak. De bezoeker van 2023, met alles wat ze zien op Instagram, is tegenwoordig niet meer makkelijk verrast. Om dat toch te kunnen doen moet je de lat hoog leggen: ‘under promise and over deliver…’ Wat betreft een trend in soorten accommodaties is er in en na de Corona het ‘on the road’ Glamping geboren. Dus bijvoorbeeld een omgebouwde schoolbus om mee rond te rijden. Glamping onderweg dus.”

Denk je dat Glamping inmiddels zijn volwassenheid heeft bereikt, of is er slechts een basis gelegd voor iets veel groters?

“Glamping evolueert. In Europa is Glamping nu vooral een vorm van hoog segment kamperen, maar je ziet dat dit nu ook steeds meer om de totale beleving gaat en dat kan je op verschillende manieren inzetten. We zagen al de pop-up Glampings en nu komt ‘Glamping bij de boer’ bijvoorbeeld steeds meer op, ook vanwege partijen als campspace en ecobnb. Maar ook hier speelt die totale beleving weer een grote rol.”

Is het voor de verblijfsrecreatie rendabel nu nog in te stappen in het aanbieden van Glamping?

“Zeker, de vraag blijft hoog vanuit de consument. Kosten verdien je in enkele jaren al terug. Yala heeft hier onlangs nog een blog over geschreven: yalacanvaslodges.com/nl/blogs/ondernemen/hoe-verdien-ik-mijn-glamping-investering-terug. Wel moet je bij jezelf nagaan of Glamping bij jou en je bedrijf past. Alleen een tent plaatsen is niet meer voldoende. Het gaat ook om de beleving er omheen wat voor het ultieme Glamping vakantiegevoel zorgt. Om het aanbod op je park dan ook echt te laten slagen is het belangrijk dat je ook de (online) marketing goed aanpakt, om ervoor te zorgen dat de vraag niet achterblijft.”

Vorig jaar gaf je aan dat er eigenlijk geen standaard definitie van Glamping was. Is dit nog steeds zo?

“De term is niet beschermd en wordt dus te pas en te onpas gebruikt. Je ziet dat een accommodatie bij Landal GreenParks of EuroParcs ook nu onder Glamping wordt geschaard, of een omgebouwde bungalowtent van Vacansoleil. Terwijl anderen vinden dat alleen een safaritent het echte Glamping is. Ook zie je dat de Glamping beleving op sommige plaatsen onvoldoende is. Dan is het gewoon een luxe tent, maar wat mij betreft geen Glamping vakantie. Ik daag de markt dan ook uit om hierover in gesprek te gaan en tot een betere definiëring te komen. Op dit moment is de consument de dupe. Die betaalt nu in sommige gevallen te veel.”

Vorig jaar spraken we ook over trends die je voorzag voor dit jaar, zoals hotelaccommodaties. Is dit inderdaad een nieuw opkomende trend geworden?

“Ja, veel investeringspartijen in de hotelwereld kopen zich nu wereldwijd in in Glamping aanbieders. Ook zie je dat dat booking.com dit nu als aparte filter gebruikt. In bestemmingen zoals Dubai en Zuidoost-Azië zie je dat hier ook veel -goed lopend- aanbod in is.”

Het valt op dat steeds meer bedrijven insteken op circulair ondernemen. Is dit in de Glamping wereld ook te zien?

“Ja dit is zeker opkomend en wordt aangejaagd door de hoge energieprijzen. Zeker in Frankrijk en Italië zie ik nu een grote ommezwaai om steeds duurzamer en meer circulair te ondernemen. Deels doordat de consument het verlangt, maar ook omdat het nu kosten bespaard. Voorbeelden hiervan zijn het gebruik van duurzamer hout en timers op airco’s.”

Heb je nog tips voor ondernemers op het gebied van Glamping?

“Glamping spelers mogen wat mij betreft nog veel meer inzetten op de beleving. Mensen willen iets meemaken, niet alleen een toffe accommodatie huren. Denk bijvoorbeeld aan het aanbieden van food workshops, yoga retraites of knutsel ateliers, uiteraard met duurzame materialen. Het gaat echt om een 360 graden Glamping beleving!”

Het eerste “Nationaal Glamping onderzoek” is in de zomer van 2022 uitgevoerd door Travelmark onder gasten en bezoekers van Vacanze col Cuore- Papillon Country Resort, Glamping.nl en Campingnavigator.com. Er zijn twee enquêtes verstuurd, een naar B2B contacten (campings in NL) en een naar consumenten (Vacanze col Cuore, Glamping.nl, Campingnavigator.com).

Het onderzoek is uitgevoerd om te achterhalen welke behoeftes er leven onder vakantiegangers met betrekking tot onze branche en in hoeverre recreatieondernemers hierop inspelen. Uiteindelijk zal dit onderzoek een terugkerend project moeten worden om de trends in onze branche in Nederland te blijven duiden en de staven met goede data te voorzien.

Een aantal resultaten uit dit onderzoek, gericht op B2C

Uit resultaten van dit onderzoek en de gehouden ‘Glamping marktanalyse, grand view research 2019’ blijkt dat er in 2018 2,1 miljard Glamping accommodaties beschikbaar waren, de voorspelling is dat dit elk jaar met 12,5% blijft groeien, waardoor de totale markt in 2025 op 4,5 miljard staat.

Top 3

Bezoekers geven met bijna 60% de voorkeur aan kleinschalige Glamping locaties welke in hun ogen meer bijdragen aan de algehele beleving, een groot park is met 2% een no go wanneer het om Glamping gaat. Uit de resultaten staat op nummer twee als populairste Glamping thema een Glamping locatie waarbij honden welkom zijn. Op drie staat het aanbieden van extra luxe, een trend die we de afgelopen jaren al sterk zagen opkomen, de bezoeker zoekt tegenwoordig hetzelfde of meer luxe dan thuis met behoud van het kampeergevoel.

Uit huidige trends blijkt dat de top drie populairste Glamping accommodaties bestaat uit de op nummer 1 Safaritent, 2 Lodgetent en op 3 de Airlodge. Respondenten uit dit onderzoek sluiten zich daarbij aan. Daarnaast geeft meer dan 30% aan een voorkeur te hebben voor Mobile homes op vakantieparken, wat in dit onderzoek uitgekomen is op nummer twee aan voorkeur voor accommodatiesoort.

Welke trends kunnen we de komende jaren verwachten?

Trends die op korte termijn, voor het komende jaar, te verwachten zijn bestaan uit de focus op eco toerisme, duurzaamheid en zero footprint reizen. Bezoekers laten nu al een duidelijke verschuiving hierin zien, waar ondernemers ook op anticiperen met diverse duurzaamheidsoplossingen als circulair en modulaire bouw, maar ook bijvoorbeeld het hergebruiken van ‘oud’ materiaal.

Daarnaast is het zogenoemde ‘wellness toerisme’ in opkomst. Dit is ook terug te zien in de reacties van de respondenten op de vraag welke faciliteiten voor hen van belang zijn. Hier wordt door 40% van de respondenten aangegeven dat wellness van belang is tijdens een Glamping verblijf.

In augustus dit jaar (2022) was het nieuwe Glamping gedeelte op het Lowlands Festival in Biddinghuizen ontzettend in trek. Deze trend in Glamping verblijven op festivals zal er ook zeker een zijn om in de gaten te houden. Op deze manier kun je als ondernemer je commercieel bereik verbreden buiten de vakantiesector.

Volledige resultaten Nationaal Glamping onderzoek 2022

De resultaten van het onderzoek zijn in zijn volledigheid terug te vinden in de Trendspecial ‘De Glamping (R)Evolutie’ welke te bestellen is op www.pleisureworld. nl/publicaties.

Over de Trendspecial ‘De Glamping (R)Evolutie’

Anno 2022 is Glamping eigenlijk niet meer iets voor de happy few, maar eerder een nieuwe standaard voor kamperen. Mede gevoed door het veranderende vakantiegedrag door de Corona-crisis voorspellen we dat de Glamping markt nog verder zal groeien. Daardoor vonden we dat het hoog tijd werd om een overzicht te maken van alle belangrijke spelers in onze markt. De Trendspecial biedt een overzicht waarin je in een oogopslag kan zien waar je moet zijn in de Glamping branche, het Nationale Glamping onderzoek 2022, trendartikelen en achtergrondverhalen uit de praktijk. De Trendspecial is een uitgave van Pleisureworld – Hans van Leeuwen. In samenwerking met Glamping.nl – Richard Otten & Capmo Media – Linda Fijma

Met dank aan:

Travelmark heeft de onderzoeksvragen van dit nationaal glamping onderzoek opgesteld en uitgewerkt. Tevens hebben Alessandro van de Loo (eigenaar van Papillon Country Resort) en Peter Doornekamp (eigenaar Campingnavigator) geholpen met het uitzetten van de enquête.

Iedereen wil avontuur

Brigitte Ars werkte als redacteur en als freelancejournalist en was correspondent in Azië en Afrika voor De Volkskrant, Trouw en Radio 1, maakt en host in samenwerking met reismagazine Columbus Travel de ‘Avontuurlijk Leven’-podcasts en verspreid haar kennis onder aankomende recreatieprofessionals als Lecturer Experience Design, Storytelling & Cross Cultural Communication.

Eerst maar eens de vraag, wat is avontuur en waarom zouden recreatie-ondernemers zich hiermee moeten bezighouden?

“Wat avontuur is, bepaal je vooral zelf. Het Oxford woordenboek definieert avontuur als een ‘ongebruikelijke, opwindende of gewaagde ervaring’ en ‘bereid zijn risico’s te nemen of nieuwe methoden, ideeën of ervaringen uit te proberen’. Buiten de comfort zone begint de magie van het leven. Avontuur is vooral ook een mindset: het ondernemen van iets nieuws, uitdagends en spannends, waarvan je nog niet weet wat de uitkomst is en of het gaat lukken. Het onbekende zoeken in het bekende. Avontuurlijk zijn gaat over lef hebben, nieuwsgierig zijn naar anderen en je omgeving. Over dromen volgen, uitdagingen aangaan, je eigen pad kiezen én een positieve impact hebben op jezelf, anderen en de wereld.”

“Juist tijdens een vakantie of dagje uit zijn recreanten bereid hun ‘comfort-grot’ te verlaten” vertelt Brigitte. “Ons Neanderthalerbrein kiest normaliter voor gemak, comfort en behoud van de controle, maar op een andere plek, buiten onze vertrouwde dagdagelijkse omgeving gaan we letterlijk en figuurlijk een grens over. We doen nieuwe ervaringen op, ontmoeten nieuwe mensen, beleven nieuwe dingen en bouwen aan ons levensverhaal.”

Hoe kunnen recreatie-ondernemers inspelen op de behoefte aan avontuur?

“De Efteling is natuurlijk een mooi voorbeeld van een attractiepark wat mensen voor even onderdompelt in een andere wereld. Het ene moment (‘Fata Morgana’) vaar je in een verboden Oosterse Stad waar diep in het paleis van een Oosterse sultan een schitterende schat verborgen ligt, bewaakt door een reus. Even later (‘Droomvlucht’) vlieg je door een betoverende wereld met elfen en trollen.”

“De basis die aan deze avonturen ten grondslag ligt is ’The Hero’s Journey’, ofwel ‘de Heldenreis’. De heldenreis is een zoektocht of queeste die voorkomt in mythen, romans en films. Het wordt gekenmerkt door typische situaties en personages over een heldenfiguur die op avontuur gaat, zegeviert in een beslissende crisis, en veranderd terugkeert. Van Moby Dick tot Star Wars, van ’t Gulden Vlies tot De Hobbit doorlopen deze verhaallijn.”

“Recreatie-ondernemers kunnen ‘de drempel overstappen’ door het aanbieden van spannende en uitdagende speeltoestellen voor kinderen, door exotische glampingaccommodaties of door verrassende voedselavonturen in de horeca. De sky is the limit en tegenslagen onvermijdelijk, maar de voldoening des te groter”, aldus Brigitte Ars.

Kun je wat vertellen over nieuwe avontuurlijke trends in de reiswereld?

“Belevenissen moeten spannend zijn, maar niet gevaarlijk” zegt Brigitte. “Zo maakt ‘Campspace’ nu een enorme opmars door. We kenden al couchsurfing waarbij mensen bij andere mensen thuis een overnachtingsplek vinden, maar bij campspacing boek je een unieke, kleinschalige outdoorovernachting. Zo kun je al microkamperen in iemands stadstuin in Rotterdam.”

“Ook Bikepacking – de fietsvariant van backpacking – is een actuele avontuurlijke trend. Deze community heeft inmiddels ruim driehonderd avontuurlijke fietsroutes en trails in meer dan vijftig landen en daagt deelnemers uit de fietsreis van hun leven te maken.” Heb je als recreatie-ondernemer passend aanbod, dan kun je aansluiting zoeken bij deze platforms. “Een app die ik niet onbenoemd wil laten is ‘Komoot’.” vertelt Brigitte enthousiast. Komoot genereert sport-specifieke topografische routes, op maat gemaakt voor outdooravonturen. Je kunt vooraf aangeven welke bezienswaardigheden je onderweg wilt ontdekken.”

Waarom zou je avontuurlijk ondernemen?

Brigitte: “Avontuur levert je veel op. Avonturen brengen je flow en een ongebruikelijke ervaring. Je wordt er creatiever en veerkrachtiger door, en behalve dat is het leuk om te doen. Avontuur aangaan is niet altijd gemakkelijk, maar levert je persoonlijke groei en ontwikkeling op. In het boek ‘Waar is het avontuur? Zoektocht naar een avontuurlijker leven’ (Uitgeverij Querido) neem ik mensen mee op deze zoektocht, een persoonlijke, journalistieke en professionele zoektocht naar de hedendaagse betekenis van avontuur en de avonturier in onszelf. In het boek wordt – naast de betekenis van Heldenreis met zijn Roep naar Avontuur – ook ingegaan op toerisme en recreatie, zoals microavontuur, ‘slow adventure’ en ‘transformationeel toerisme’. Ieder mens wil avontuur en in ieder mens zit een avonturier.”

Meer informatie over Brigitte Ars is te vinden op haar website: www.brigittears.nl

Brigitte Ars

Een kleine 50 jaar geleden zorgden Robert Venturi en Scott Brown voor veel opschudding in de architectuurwereld. In hun publicatie ‘Learning from Las Vegas’ (1972) riepen zij op om meer oog te hebben voor de smaak en waardering van ‘gewone mensen’. Deze oproep heeft er mede toe geleid dat attracties, outlet-centra en verblijfsaccommodaties steeds minder onderscheidend vermogen ten opzichte van elkaar hebben gekregen en inwisselbaar lijken te zijn geworden.

Als toerist weet je amper in welke plaats of welk attractiepark of camping je nu verblijft. Het gekleurde westernhuisje in Slagharen ziet er exact hetzelfde uit als in Het Movie Park in Duitsland of in Bobbejaanland in België. Toch hebben we met inrichting en decor slechts één kant van de medaille te pakken. Gastbeleving wordt namelijk niet alleen door de vorm, maar vooral door de inhoud én interactie van en met het toeristisch product bepaald. Inrichting is een weliswaar niet onbelangrijk aspect, maar naast materiële attributen zoals kleurgebruik en lay-out, zijn ook andere stimuli zoals geluid en geur en nog véél belangrijker het verhaal en de mensen die hierin figureren van belang.

De eerste trend

We komen dan direct uit bij de eerste trend. Waar binnen gethematiseerde parken al volop gewerkt wordt met personeel dat een speciale rol speelt – het personeel is eerder acteur dan medewerker – is de laatste trend dat ook de bezoeker een rol krijgt binnen het verhaal. Alleen of met mede-bezoekers volbrengen zij een missie.

Zo heeft Disney twee jaar geleden haar pronkstuk van de Star Wars: Galaxy’s Edge area geopend en zijn Disney’s Hollywood Studios ineens een stuk interessanter geworden. Niet dat het attractiepark daarvoor niet de moeite waard was, maar Star Wars: Rise of the Resistance overtreft alles dat je ooit gezien hebt. Door het een attractie te noemen, doe je het eigenlijk te kort. Star Wars: Rise of the Resistance is veel meer dan dat. Het is een ongekende ervaring en een kans om te voelen hoe het is om onderdeel te zijn van het Star Wars universum. Deze enerverende rit begint op de planeet Batuu en neemt je vervolgens mee op een episch avontuur. Je rent door een basis van het verzet, vliegt door de ruimte, wordt opgesloten op een Star Destroyer van The First Order en maakt kennis met verschillende helden en slechteriken. Zo zie je BB-8 in levenden lijve, ontmoet je Leia en vlieg je zij aan zij Poe Dameron. Op de Star Destroyer word je onthaald door Storm Troopers, kom je oog in oog te staan met Hux en probeert Kylo Ren de kracht van je geest op de proef stelt met mind tricks. Will the force be strong with you? De hele ervaring duurt 18 minuten. En als je dit een keer ondergaan hebt, wil je het opnieuw ervaren. Alleen elke keer is het ‘spelverloop’ anders. Dat maakt deze peperdure themaattractie – hij kostte meer dan één miljard dollar – toekomstbestendig.

Het verhaal

Een belangrijk deel van thematisering is namelijk het ‘tot leven brengen’ van een park. “Thematisering bestaat uit het toepassen van een verhaal op organisaties of locaties waardoor de werkelijkheid wordt overtroffen“, aldus Alan Bryman in zijn boek ‘The Disneyization of Society’. Thematisering kan ervoor kan zorgen dat bezoekers een ervaring hebben alsof ze in een roman of verhaal zitten. Het thema is het ‘grote idee’ dat het verhaal tot uiting brengt. Het thema is dan ook zeer bepalend voor de beleving van bezoekers. Een thema moet verwijzen naar een verhaal. Landschap en omgeving bieden vorm aan een thema. Pine en Gilmore, de grondleggers van de beleveniseconomie stellen dat het bedenken van een thema neerkomt op “het schrijven van een verhaal dat zonder deelname van de gasten onvolledig zou zijn”.

De tweede trend

Een tweede relevante trend is dat de thematisering een verbinding tot stand moet brengen met de bezoeker. Dat kan door een thema te kiezen dat aanhaakt bij de belevingswereld van de bezoeker.

Hierbij kun je denken aan themaattracties of -accommodaties rondom:

– sport (denk aan Ferrari World in Abu Dhabi)

– muziekstijlen, zoals rock & country & western (denk aan Dollywood in Tennessee en Graceland in Memphis (VS))

– goederen, zoals treinen en vliegtuigen (denk aan het Spoorwegmuseum in Utrecht en Aviodrome in Lelystad)

– de natuur (denk aan Terra Botanica in Angers(Fr.))

– film- of televisiepersonages (denk aan Nintendo Amusement Park rondom Super Mario in New York en de K3-attracties in Plopsaland)

– landen- en plaatsen (denk aan Holland Village in Shanghai en themapark Huis ten Bosch in Japan)

– historische bronnen, zoals de Azteken of de tijd van Robin Hood (Puy du Fou in de Vendée)

Kortom, gebruik maken van onderwerpen waar de consument al mee verbonden of fan van is.

De derde trend

Een derde meta-trend is de immersive ervaring die meer en meer geboden wordt. Hiermee wordt bedoeld dat de bezoeker het decor zelf kan beïnvloeden. Met nieuwe projectietechnieken kan telkens een nieuwe omgeving worden gecreëerd. Sensoren registreren de aanwezigheid van de bezoeker, wat weer van invloed is op het beeld wat gepresenteerd wordt. ‘Wizzarding World of Harry Potter’ is een excellent voorbeeld, maar ook immersive attracties in Nederland zoals Fabrique des Lumières, Amaze in Amsterdam en Remastered in Rotterdam laten de technologische ontwikkelingen op dit vlak zien.

Van vermaak naar bewust recreëren

Zoals onder andere FACET-Ruimtedenkers in Recreatie al eerder constateerde zien we de laatste tijd in de maatschappij een duidelijke trend richting eerlijkheid, transparantie en bewust omgaan met onze omgeving. Biologische winkels winnen steeds meer terrein. En (slow-)foodtrucks hebben op festivals al de slag gewonnen van het fastfood. Nieuwe thema-attracties, zoals de World Food Experience in Ede spelen in op deze trend.

De bewustwording bij de consument voor maatschappelijk verantwoorde en duurzame initiatieven zal komende jaren ongetwijfeld zijn weerslag gaan krijgen op de inrichting en thematisering van attracties en verblijfsaccommodaties.

Campingveldjes, chaletparken maar ook bungalowparken met een traditionele opzet hebben geen bestaansrecht meer. Het ontstaan van Glamping loopt parallel aan de opmars van de belevenis economie. De consument is een afspiegeling van maatschappelijke ontwikkelingen dat op zoek is naar unieke belevenissen en ervaringen. Doelgroepen vervagen en het is het ‘individu’ dat steeds meer eisen stelt. Het traditionele gezin is verleden tijd en de wekelijkse aanbieding van een familie zak friet met 4 frikandellen met gratis beker mayo kan echt niet meer!

Glamping = Cash Cow

De gemiddelde opbrengst per kampeerveldje lag voor de Corona op zo’n vijftienhonderd tot drieduizend euro. Een seizoens- of jaarplaats al niet veel hoger. De wat oudere bungalowparken moeten hun prijzen nivelleren. Wie op datzelfde plekje een Glamping tent of een bijzondere accommodatie kan verhuren kan rekenen op duizenden euro’s hogere opbrengsten per jaar per locatie. De prijs per nacht komt al overeen met die van een hotelkamerprijs. Waar is de tijd gebleven van het SVR-tarief van € 13,- per kampeerveldje en € 1,- korting als je lid was van de Stichting Vrije Kampeerboer. Buitengoed De Boomgaard in Bunnik aan de snelweg was zo’n camping, welke pas vijf jaar terug een volledige transformatie heeft doorgemaakt en nu een wachtlijst heeft voor seizoensplaatsen en kampeerveldjes!

Opmars van unieke locaties

In het beging van de opmars van de Glamping tenten was het aanbieden van zo’n Glamping accommodatie voldoende op een kampeerveldje. In de afgelopen twintig jaar is Glamping een volwassen verhuur product geworden dat aansluit op de steeds hogere eisen van de consument. Door deze ontwikkeling zijn attractieparken, vakantieparken en campings massaal op Glamping overgegaan.

Er komt steeds meer concurrentie uit ander hoek. Zie daar ook de opmars van de kleinschalige Glamping locaties als Buitengoed Ruysbos in Altfort bijvoorbeeld. Was nooit eerder een camping maar een landgoed omgebouwd tot unieke locatie. Een van de voorlopers als de Beerze Bulten ziet een volgende verandering waarbij de traditionele camping hun volledige terrein op zo’n kop gezet moeten worden. Zij hebben de ruimte en er moet veel meer diversiteit komen in soorten Glamping accommodaties. De consument wil toch niet meer vakantie vieren in een rijtje Glamping tenten op een kampeer veldje! Wie dat wel aanbiedt zal te maken krijgen met nivellering van tarieven.

Een mooi voorbeeld hiervan is De Krim op Texel of Klein vaarwater Ameland. Gezien de grootte van het bedrijf en een betaalbaar product en keuze dat past bij deze onderneming. De toekomst is er voor recreatiebedrijven die weten het geheel te verpakken in een totaal experience waardoor nog meer dat ‘oer gevoel’ ontstaat of anders gezegd, Back to Basic met optimale luxe. Een van de meest actuele voorbeelden is de uitbreiding bij Charme Camping Texel | ’t Woutershok dat een eerste aanzet heeft gemaakt en een voorloper is op een volledige transformatie van een saaie camping met veldjes naar een Charme Camping 2050.

Glamping Ultraluxe tot winterhard

Een ander voorbeeld is het Cuber concept, geen tentconstructie maar winterharde accommodaties, in de markt gezet door Danny Paerl dat ook al exploitant is van Roompot Bungalowpark Hoenderloo. Dit zijn unieke Lodges uitgezet in de natuur wat totaal niet meer lijkt op een traditioneel bungalowpark. Met een prijs per nacht van gemiddeld € 225,- voor twee personen en een extreem hoge bezetting een dubbele opbrengst ten overstaande van een bungalow. Het is tevens ook nog een andere gebruikersgroep dat voor een nacht een beleving wilt boeken. Het sluit aan op de trend voor velen naar een short stay beleving. Met de Cuber App biedt men ook nog eens een receptieloze aankomst en een 24/7 virtuele Guide.

Men is in Nederland op zoek naar meerdere locaties om dit unieke Cuber concept uit te zetten. Wie net over de grens steekt bij Maaseik in Limburg kan terecht bij ’t Warredal. Een Must See locatie als het gaat om verschillende Glamping Accommodaties in diverse varianten. Het is een mix in een natuurlijke setting en meer als een hotel dan een camping wordt vermarkt.

Glamping Experiences

Wilt u op zoek naar meer Glamping Experiences, ga dan mee met Hans van Leeuwen naar de internationale excursie reis van de beurs Salon Atlantic – La Rochelle in Frankrijk of Holiday Park Show te Birmingham. Kijk op pleisureworld.nl/leisure-evenementen

Heeft u onze nieuwste Glamping Trendspecial – De Glamping (r)evolutie al in bezit? Dit is het meest complete overzicht van unieke ‘accommodaties’, het grote Glamping onderzoek 2022, trendartikelen en achtergrondverhalen uit de praktijk. Deze Trendspecial is te koop via onze website pleisureworld.nl.

Mixed use, een term die sinds de pandemie steeds vaker opduikt, is een vrij nieuwe trend die inspeelt op de behoefte van ‘spontaneous and sustainable living’ in de context van de kleinere “20-minuten-buurt”. De eerste toepassingen van deze trend treffen we nu ook aan in de recreatiesector.

Herkomst van de trend: de ‘livework-play’ 20-minuten-buurt

In het hart van steden zijn spontane ‘livework-play’ communities ontstaan, robuuste buurten met een eigen karakter, die 24 uur per dag worden gebruikt. Alle essentiële voorzieningen zijn aanwezig op 20-minuten loop/fiets-afstand. De stad is ‘walkable’ geworden met gemakkelijke en toegankelijke voetgangers en fietsers zones. De Australische metropool Melbourne is de bakermat van het concept, maar ook de Franse hoofdstad Parijs timmert ermee aan de weg. De burgemeester gebruikt het zelfs als troef in zijn verkiezingsprogramma om herkozen te worden.

Duurzaam en samenhangend ecosysteem

De pandemie heeft laten zien dat het werkt. Door de vele reisverboden was iedereen op de eigen woongemeenschap aangewezen. Deze werd volledig opgeëist en onbewust getranformeerd tot een duurzaam en samenhangend ecosysteem, waarin mixed use door de diverse doelgroepen heel gewoon werd. Het park was niet alleen een speelvoorziening en hondenuitlaatplek, het werd ook een plek om te socializen, te werken, te sporten en te ontspannen. Lokaal ondernemerschap werd volop benut en er ontstonden allerlei creatieve co-creaties. De beschikbare ruimte werd volledig geoptimaliseerd en kreeg veel meer waarde. Mixed use versterkt de gemeenschap, de creativiteit wordt vergroot en de kwaliteit van leven verbetert doordat het aantal verplaatsingen, de reistijd en gerelateerde stress verminderen.

Organisch proces

Er is een wezenlijk verschil met de pre-pandemic insteek, waarbij de mixed use vooral werd gerealiseerd in/om een geregisseerde clustering van gebouwen (multifunctionele leisure). Nu bekijken we het veel meer vanuit de menselijke maat waarin gebruikers hun eigen buurt karakteriseren, binnen- en buitenruimtes delen, functies combineren en actief participeren. Dit nieuwe concept van ‘mixed use 20-minuten buurt’ is het resultaat van een geheel organisch en creatief proces die gebruikers onderling aangaan

Wat betekent mixed use in de recreatie context? Terug naar de roots!

De kern van het concept, en daarom bijzonder interessant voor het toepassen binnen de recreatiesector, is het ontwikkelen van een unieke en duurzame bestemming, met een sterke focus op de lokale gemeenschap.

Bij het toepassen van mixed use binnen een recreatief ecosysteem is het de bedoeling dat de lokale gemeenschap, met haar unieke natuur en erfgoed, centraal wordt gesteld. In dit ecosysteem draait het om een uniek verhaal, waarbij terug wordt gegaan naar de roots van het gebied en waarbij de gasten een authentieke gastvrijheidsbeleving kunnen beleven. Het ontwikkelen en exploiteren van het systeem vindt plaats in samenspraak met de gebiedseigenaren – de bewoners en lokale ondernemers – en gebeurt (à la 20-minuten buurt) op een zo’n organisch- en milieuvriendelijk-mogelijke manier, zodat het kan worden omarmd. Het resort wordt feitelijk een onderdeel van de lokale gemeenschap een nodigt haar uit om actief deel te nemen. Ik zal een tweetal voorbeelden geven van twee unieke mixed use glamping projecten, die op dit moment in de VAE worden gebouwd.

Woestijnboer

Het eerste glampingproject wordt gecreëerd in de zandduinen van AlSawan in Ras al Khaimah (buuremiraat van Dubai), rondom het verhaal van woestijnlandbouw. In dit systeem worden gasten ondergedompeld in het boerenleven, waarbij ze de lokale landbouw kunnen ervaren en verse producten kunnen verbouwen en consumeren, tezamen met lokale farmers. Het kleinschalige, agrotoeristische en duurzame woestijnresort AlSawan zal 60 gastenunits bieden, te midden van de schoonheid van lokale farms, boerderijdieren en het bedoeïenenerfgoed. Het resort is zelfvoorzienend in de lokale, authentieke Emirati-omgeving.

Adrenalinekick seeker

Het tweede project wordt gebouwd in de ruige en afgelegen omgeving van Jebel Jais, waar natuurliefhebbers en wandelaars kunnen genieten van het uitzicht op de bergen en de vele wandelpaden. Jebel Jais biedt een ecosysteem dat authentieke adrenaline-kick-ervaringen mogelijk maakt, zoals spectaculaire offroad MTB-routes, ‘s-werelds langste zipline tussen twee bergtoppen, een rodelbaan die loeihard naar beneden dendert en bezoekers kunnen het hoogste punt van de VAE beklimmen. Dit unieke glamingproject moet een begeerde plek worden voor wandelaars en avonturiers. Het kleinschalige resort zal 30 luxe eenheden bieden, gebouwd van duurzame materialen. Gasten kunnen zich onder laten dompelen in de ruigheid van het bergachtige gebied, ze kunnen op pad met een lokale flora- en faunagids of ranger om dieren in het wild te spotten. Ook in dit resort wordt enkel gebruik gemaakt van de lokale economie en omgeving

Pijlers voor een recreatief mixed use ecosysteem

Deze twee voorbeelden zijn showcases om te laten zien hoe je met de toepassing van een ‘mixed use ecosysteem’ kunt komen tot een zelfvoorzienend en duurzaam glampingconcept. De belangrijkste pijlers voor het creëren van een recreatief ecosysteem zijn:

» Creëer een eigen verhaal, een ‘terug naar de roots-bestemming’ die unieke natuur en cultureel erfgoed combineert in het ontwerp van het resort;

» Ontwikkel en exploiteer in gezamenlijkheid met de lokale gemeenschap zodat de lokale kennis en economie ten volle worden benut: een mixed use van onder andere culturele gebruiken, workshops, (groeps)activiteiten, tours en catering. Alleen dan kan het resort onderdeel worden van de lokale gemeenschap en kan er een duurzame relatie ontstaan;

» Lever een bijdrage aan ecotoerisme en neem verantwoordelijkheid voor de milieubelasting op de lokale gemeenschap; bouw kleinschalig, gebruik duurzame materialen en stimuleer milieuvriendelijke oplossingen (zoals zonne-energie, reductie van plastic, recycling van materialen en afvalwater).

Al het goede uit (en weer in) de lokale omgeving

De pandemie heeft laten zien hoe waardevol lokale gemeenschappen zijn; het is een showcase voor toekomstige en duurzame ontwikkeling. De mixed use draagt bij aan oa. het vergroten van de leefbaarheid en effectiviteit van de community en het creëren van een robuust gemeenschapsgevoel. De recreatiesector kan hiervan leren door een, op duurzaamheid gerichte, groei te bevorderen in het hart van lokale gemeenschappen op wereldwijde bestemmingen. De kunst is dan wel om een authentiek ecosysteem te creëren, dat past bij de eigenheid van de omgeving. De mixed use draagt eraan bij dat je al het goede uit (en in) de lokale omgeving haalt (houdt).

De reis- en recreatiebranche is volop in ontwikkeling. De pandemie heeft op allerlei fronten onomkeerbare ontwikkelingen in gang gezet. Bijvoorbeeld de toename van het remote werken en het businessclass vliegen voor de luxe leisure reiziger. Experts stonden in januari stil bij de vele kansen in de sector. Brengen we het toerisme weer op het economische niveau van voor 2020 of zijn er veranderingen die fundamenteel voor een revolutie zorgen? Kan het duurzamer en met meer aandacht voor de menselijke component? Uit verschillende sprekers ventileren we de trends: drang naar ontmoeting, fanchising, local tot local business.

Andere denkbare voorbeelden in de recreatiesector zijn de groei naar interesse in afkomst. Bijvoorbeeld vanaf de Leidse pelgrims die in de 16e eeuw naar Amerika overstaken met het schip de Mayflower of de Nederlanders die vanaf de paupers in de werkkoloniën afstammen. In 2021 opende ook meerdere nieuwe bunkerhotels, precies ondergebracht in het Tweede Werelderfgoed. Een wandeling met de lokale boswachter of schaapsherder voldoet ook al aan deze trend.

Fanchising

“Dat toeristen en bewoners naast elkaar leven is echt niet meer van deze tijd’’, vindt ook Frank Oostdam, voorzitter van ANVR. “Toerisme was altijd al de maatschappelijke motor voor veel gebieden. Dat we dat twintig jaar geleden nog anders zagen, ben ik compleet eens. De tijd is veranderd.” Als onderdeel van een panel met een aantal reiscollega’s spreekt hij zich dan ook uit dat duurzaam toerisme ook vooral een menselijk component moet hebben. “Het gaat verder dan CO2-uitstoot alleen, hoewel we daar ook zeker een enorme opgave hebben.” Keynote spreker Ron Simpson, brein achter het concept The Avocado Show, tipt reisbedrijven om meer te doen aan Franchising. “Betrek je vaste kern bij het maken van beslissingen. Dat heeft allerlei voordelen. Je hebt sowieso draagvlak voor je beslissing. Je zet je doelgroep voorop en zij voelen zich belangrijker dan ooit.”

Een voorbeeld zien we daarin in de praktijk al bij Buitengoed de Boomgaard. De recreatieonderneming in Bunnik vroeg onlangs de fanbase voor namen van de nieuwe lodges en sinds kort kun je voor 250 euro als reiziger mede-eigenaar van het reisplatform I Like Local worden.

Lokaal agrarische ondernemers

Recreatie en toerisme kan volgens trendwatchers gaan zorgen voor andere economische oplossingen. Waar het stedentripsegment nog enorme mingetallen vertoond, trokken toeristen wereldwijd meer de natuur in. Onderzoekers van Skift zagen tijdens Thanksgiving in het najaar van 2021 een toename van bezoekersaantallen van wel 48% in de Amerikaanse nationale parken. Vooral kamperen is daarbij booming aldus het jaarlijkse Megatrend rapport: “Een kans en economische motor voor agrarische gebieden.” Ook in Nederland vindt deze trend zijn weerslag. Zo verbindt Local2Local een netwerk van boeren en consumenten. Mark Frederiks startte het platform en adviseert nu regio’s in Nederland. Bijvoorbeeld op Texel. “De Texelse schapenhouders geven een unieke bijdrage aan het eiland,’’ betoogt hij. “Maar hun lamsvlees gaat naar Frankrijk, de topkwaliteit Texelse wol gaat voor een habbekrats naar dekbedfabrikanten. Die keten kan en moet korter. We werken aan een betere samenwerking tussen toeristische bedrijven op het eiland als De Krim en de schapenboeren.”  De combinatie tussen agrarisch en toeristisch is wat hem betreft dan ook een trend voor de komende jaren. “Landwinkels zijn de nieuwe souvenirwinkel. Mensen willen streekproducten in plaats van een ‘Made in China-magneet’.”

Familie Resort PUUR Exloo in Drenthe zette hierop al een trend met een eigen webshop voor de gasten. Direct bestellen bij de ondernemers in de buurt, met een barbecuepakket direct van de runderboer en eieren uit de kippenstal. In Valkenburg ontwikkelt de Dormio Group een nieuw wijnhotel waarbij gewerkt wordt met de producenten uit het Mergelgebied.

Digital nomad

Marketeers en revenu managers bijten zich sinds het uitbreken van de pandemie stuk om grip te maken op het boekingsproces. “Het patroon van consumenten is door de pandemie totaal veranderd,’’ weet Skift onderzoeker Seth Borko. “Cijfers van Skyscanner laten bijvoorbeeld zien dat nu 20% van de reizen een week voor vertrek wordt geboekt en het overgrote deel pas 7-29 dagen voor vertrek. Voor de pandemie in 2019 werd 25% van alle boekingen +90 dagen vooraf gemaakt. Nu is dat slechts 14%. En dat heeft veel gevolgen voor de cashflow in de reissector.” Ook Airbnb meldt begin januari interessante cijfers. “In het derde kwartaal van 2021 was 1 op de 5 boekingen langer dan 28 dagen. Er wordt meer hybride gewerkt en er is een nomadische levensstijl. Mensen zeggen zelfs hun vaste huurcontract op,’’ aldus de verhuurwebsite. Op de actie om een jaar lang onbegrensd te leven via het platform reageerde nog eens 300.000 mensen! Madeira opende in februari 2021 een ‘Digital Nomad Village’ met werkplekken en activiteiten voor het groeiend aantal medewerkers dat op afstand werkt. Vakantiehuisjes in Nederland van Drenthe tot de Vinkeveense plassen spreken van workations. Een hybride werknemer heeft natuurlijk andere behoeftes dan de normale vakantieganger. Denk aan een wasmachine, goede werkplek of sportles.

“Is er een trend voor de komende jaren die er uitspringt?’’ vraag ik mezelf af na het bijwonen van deze tientallen sessies. Er is op alle fronten een pleidooi voor vooral betekenisvoller toerisme en recreatie. Enerzijds moeten faciliteiten daarin meegroeien, door andere wensen van hybride werkers. Ontmoetingen tussen mensen staan verder nog meer centraal. Locals en reizigers. Boeren en buitenlui. Want door de focus op het menselijke aspect kunnen we ook de duurzaamheids- en de economische vraagstukken deels oplossen. De laatste woorden van Rafat Ali van Skift zingen nog even door “Travel is a human condition.”

De cijfers

76% minder internationaal toerisme

“Reizen zal niet voor 2024 op het niveau van voor de pandemie zitten,’’ weet Skift onderzoeker Seth Borko die namens het internationale kenniscentrum voor de reisindustrie in opdracht van UNWTO, World Bank en IMF in december 2021 onderzoek deed. “We moeten rekenen op een vergelijkbare herstelperiode als na de aanslagen van 11 september 2001.

Duurzaam (bn.; vgl. -zaam) 1 geschikt, bestemd om te duren, weinig vergankelijk, syn. bestendig: deze stof is zeer duurzaam; een duurzame herinnering; een duurzame vrede, die op hechte grondslagen rust; – zo min mogelijk grondstoffen verbruikend; gebruik makend van herwinbare bronnen: duurzame energie 2 lang aanhoudend, voor lange tijd, syn. gedurig: de vijand duurzaam het hoofd bieden; een duurzaam gebruik.

Dat lees ik als ik mijn Van Dale opensla bij het lemma duurzaam. In het Vroeg Middelnederlands Woordenboek kom je al het woord duurlijc tegen met de betekenis duurzaam.  Maar voor het allereerste gebruik van het woord duurzaam moet je terug naar 1636, In het Woordenboek der Nederlandsche Taal duikt daar het woord duurzaam op; een vermelding voor ‘lang goedblijvend, weinig aan slijtage of bederf onderhevig’.

Duurzaamheidtrends
Nieuwe ronde, nieuwe kansen! 2020 en 2021 waren rumoerige jaren met veel vallen en opstaan. Naar zoals het er nu uitziet zijn de meeste recreatiebedrijven toch in staat geweest overeind te blijven of weten op te staan na hun struikeling of val. Maar echt vooruitgegaan zijn we ook weer niet. Op enkele uitzonderingen na, draaide het in de meeste bedrijven toch vooral om het overeind houden van de operatie. Ik las onlangs dat dat op zich niet vreemd is. Ons lichaam doet hetzelfde. In stressvolle situaties gaat ons lichaam over op een modus waarop we weinig controle hebben. Het voortbestaan is in gevaar en dat is alles wat telt. Maar voor de lange termijn is deze survival-modus niet zo goed. Hoe pakken we ‘de groene draad’ weer op? We lichten hier 8 trends in duurzaam ondernemen uit.

Trend 1: Inclusie, diversiteit en ongelijkheid

Altijd een gevoelig onderwerp omdat de mensen die ‘er over gaan’ hier zelf vaak weinig last van hebben. Het gevoel hebben ergens bij te horen is een van de basisbehoeften van de mens. En ook het gevoel niet juist, of oneerlijk, te worden behandeld doet veel met onze eigen waarde en zelfbeeld.

Voor bedrijven is hier veel te winnen. Wanneer je wilt dat mensen samenwerken en het maximale uit zichzelf halen, dan zorg je als werkgever voor een omgeving waarin mensen zichzelf kunnen en durven te zijn.

Zo was ik was onlangs te gast in restaurant Droom! Bovenop de Baste, een duurzaam museum aan de Waalkade in Nijmegen. Hier werd in de bediening gebruik gemaakt van mensen met een psychische of lichamelijke beperking. De arbeidsvreugde die zijn toonden was zo aanstekelijk dat de alle bezoekers het lunchcafé met een glimlach op het gezicht verlieten.  

Trend 2: Gezondheid, vitaliteit en veiligheid

Hoort dit ook bij duurzaamheid? Een volmondig, ja! Juist in de recreatiesector maken de mensen, de gastheren en gastvrouwen het verschil. Veiligheid is vaak wel afgehecht vanuit regelgeving. Gezondheid en vitaliteit daar is nog een wereld te winnen. Dat gaat over wat er zich allemaal afspeelt in lichaam en geest. Over geluk, ontwikkeling en ontplooiing. En het mooie is, de oplossing ligt binnen jezelf als ondernemer. Het gaat vaak over persoonlijke aandacht, mensen zien en erkennen voor wie ze zijn, zoals jij dat zelf ook graag wilt.

Trend 3: CO2, Carbon footprint en decarbonisatie

Hier hebben we al vaak over geschreven in Recreatief Totaal. De meeste recreatieondernemers werken al jaren hard aan het terugdringen van de uitstoot. Hier geldt het adagium ‘meten is weten’. Tools als de Green Key helpen bij het in kaart brengen van de verbetermogelijkheden.

Trend 4: Hernieuwbare energie en energietransitie

Van recentere datum is de aandacht voor energie en energietransitie. Kort door de bocht samengevat als ‘We moeten van het gas af’. Feit is dat we afgelopen eeuw te afhankelijk zijn geworden van fossiele brandstoffen. En de voorraad hiervan raakt uitgeput. De afgelopen jaren zijn er gelukkig mooie alternatieven beschikbaar gekomen en deze worden steeds betaalbaarder. Denk aan zonnepanelen, windturbines, warmtewisselaars, et cetera.

Zogeheten ‘Green Deals’ tussen overheden, (recreatie)ondernemers en kennisinstituten maken het mogelijk om gezamenlijk grote (!) duurzame stappen te zetten. Neem eens contact op met jouw gemeente wat zij met jou samen kunnen doen.

Trend 5: Circulariteit, recycling en waste-management

Deze termen zullen de meeste recreatieondernemers bekend in de oren klinken. Veel bedrijven hebben hun milieustraten al hierop ingericht. Feitelijk komt het hierop neer dat je niet meer praat over afvalstoffen, maar over grondstoffen. En dan gaat er een hele (circulaire) wereld voor je open. Wat afval is voor de ene ondernemer, blijkt vaak een prima grondstof te zijn voor een ondernemer die actief is in een heel andere sector.

Trend 6: Duurzame bedrijfsvoering, inkoop en marketing en communicatie

Duurzaamheid wordt nog te vaak gezien als kostenpost en dat is zeker niet altijd terecht. Natuurlijk gaat de kost soms voor de baat uit, maar maatschappelijke verantwoord inkopen is typisch een thema waar met een kleine moeite groot resultaat behaald kan worden. Hierbij is het zaak je bij te laten staan door een partij die je voorziet van de juiste informatie en in contact kan brengen met de juiste mensen. En realiseer jezelf dat je zelf ook onderdeel bent van die keten. Alleen maar eisen stellen aan je toeleveranciers en zelf achteroverleunen is wel heel makkelijk.

Trend 7: Duurzaam leiderschap

Duurzaamheid heeft het tijdelijk even verloren van COVID. Stond duurzaamheid of MVO in 2019 nog in de top drie van mogelijke onderscheidende factoren van een bedrijf. Dit jaar is het thema afgezakt naar een zevende plek. En daarmee op hetzelfde niveau als in 2018.  (Bron: Berenschot)

In de food-sector staat duurzaamheid evenwel nog wél op plek één! Deze branche wordt gestimuleerd door de ‘vragende’ partij, de consument, en moet dus wel stappen nemen om duurzamer te worden. Horeca-gelegenheden zonder vegetarische opties op de kaart kom je dan ook bijna niet meer tegen. En ook in de verblijfsrecreatieve sector winnen de ‘push’-factoren het van de ‘pull’-factoren. De toerist zélf zoekt een groene, stressvrije omgeving, zonder lawaai- of milieuoverlast. En als de recreant een duurzame verblijfsomgeving zoekt, ben je als ondernemer wel gek als je daar niet op inspeelt.

Leidinggeven aan een duurzame organisatie vraagt vaak om een ander type leiderschap: organisaties waarbij de leiders zich meer dienend opstellen en de menselijke maat hanteren. Want als je de dingen doet die je altijd al deed, krijg je de dingen die je altijd al kreeg.  

Trend 8: Intuïtie en innerlijk kompas

Als er iets is wat door de jaren heen bewezen heeft duurzaam en toekomstbestendig te zijn, is dat vertrouwen op je intuïtie en je innerlijk kompas. In een complexe wereld met zoveel variabelen is dit vaak nog het enige waar je van op aan kunt. De bekende Israëlische historicus én futuroloog Yuval Noah Harari (waar o.a. Bill Gates, Mark Zuckerberg en Barack Obama zich door hebben laten inspireren) wijdt niet voor niets in zijn boek “21 lessen voor de 21^e eeuw” een hoofdstuk aan Boeddhistische principes.  Één van diens levenslessen luidt: “Wie zegt dat materiële welvaart gelukkig maakt, komt bedrogen uit” Zelf kiest Harari voor stilte-retraites om hieraan te ontsnappen en één te worden met de omgeving. Geheel eendachtig Boeddha’s meest duurzame advies: ‘Doe niets. Helemaal niets’.”

“Doe niets. Helemaal niets”

Bronvermelding: Voor dit artikel is informatie gebruikt uit “21 Lessen voor de 21^e eeuw” van Yuval Noah Harari en eerder verschenen artikelen van ‘Zinnige Zaken’, een sociale onderneming met het (groene) hart op de goede plaats, die als missie heeft 150.000 mensen te activeren op het vlak van duurzaam ondernemen.