Sector ontpopt zich tot miljardenindustrie – Publicatie ‘Vakantieparkenketens in beeld’
Vakantieparken blijken in coronatijd een gewild toevluchtsoord te zijn. Vakantie in eigen land wint aan populariteit en bungalowparken zijn populair vanwege de luxe en zelfvoorzienende accommodatie in combinatie met de parkvoorzieningen. Maar ook de traditionele campings zien een toename in boekingen. De pandemie heeft dan ook bijgedragen aan een bovengemiddelde bezetting.
Daarnaast zet de trend van bijzondere ‘glamping’ accommodaties door. Zelfs de standaard bungalowparken creëren ruimte voor speciale vormen van verblijf, waarvoor men bereid is meer te betalen. Mede door al deze ontwikkelingen hebben de grote ketens de afgelopen jaren hun gemiddelde verhuurprijzen extra laten stijgen. Niet alleen toeristische verhuur loopt hard. Door de schaarste op de woningmarkt schieten verkoopprijzen door het dak, wat ook van invloed is op de prijs van een vakantiewoning die in een jaar tijd met meer dan 13% is gestegen tot gemiddeld € 172.500. Grondstoffen stijgen bovendien wereldwijd in prijs en daarmee zal de kostprijs van een nieuwe vakantiewoning hoger worden. Desondanks zorgt de lage hypotheekrente en negatieve rente op spaartegoeden de komende jaren voor een groeimarkt. Voorname redenen om te investeren in ‘stenen’; wellicht dat daardoor de vakantievilla’s als warme broodjes over de toonbank vliegen.
Overspannen markt
De markt is overspannen en biedt daarom ongekende expansiemogelijkheden. Projectontwikkelaars zien dollars in hun ogen en grazen stad en land af op zoek naar bijzondere ontwikkellocaties. Bestaande ketens in de verblijfsrecreatie groeien door overname van kleinere broertjes en zien kansen als touroperator van nieuwe parken. Ontwikkelingen strekken zich meer en meer over landsgrenzen; andersom weten ook steeds meer buitenlandse partijen ons land te vinden. Nieuwe ketens staan op en financiële instellingen en hedgefondsen ruiken geld dat ze volop weten te vinden bij de particuliere investeerder, op zoek naar rendement. Het lijkt daardoor wel makkelijker dan ooit voor nieuwkomers op de markt om een graantje mee te pikken. Traditionele campings, veelal nog familiebedrijven die kampen met bedrijfsopvolging, zijn een gewilde overnamepartij geworden. De laatste jaren valt het Hollandse kampeerterrein vaak ten prooi aan Franse ketens.
Redenen genoeg om deze groei in kaart te gaan brengen. We begonnen hiermee al vóór het uitbreken van de pandemie en corona is allesbehalve een showstopper gebleken. De ontwikkelingen zijn amper bij te benen en de relevantie van deze inventarisatie blijkt nu onverminderd groot! Het betekent dat ook leveranciers aan deze sector aan de vooravond staan van veranderingen. De kwaliteitsstandaard wordt steeds hoger en duurzaamheid is niet langer een hip label maar een must. Hoe kun je profiteren van de ongekende groei? Is de ketenvorming in de sector voor de toeleverancier een bedreiging of juist een kans?
Publicatie ‘Vakantieparkenketens in beeld’
Pleisureworld presenteert een nieuwe publicatie ‘Vakantieparkenketens in beeld’. In dit boek wordt de ketenvorming van vakantieparken uitgebreid toegelicht en voorzien van onmisbare branche-informatie voor bedrijven die actief zijn in deze sector. ‘Vakantieparkenketens in beeld’ omvat ruim 170 pagina’s waardevolle branche-informatie en is te bestellen op Pleisureworld.nl/publicaties-overzicht.
De impact van de huidige veranderingen in de vakantieparkensector zijn enorm. We hebben te maken met verschuivingen in financiering en eigendomssituatie. Met ketenvorming en expansiedrift.
Een deel van het aanbod bevindt zich aan het eind van de levenscyclus en investeerders zien brood in vernieuwing. Tegelijkertijd spelen zaken als het duurzaamheidsvraagstuk in de komende energietransitie. Ook eist de consument een steeds hogere luxe standaard met meer leefruimte of hij zoekt juist een unieke belevenis in bijzondere verblijfsaccommodaties. Dit alles heeft tevens zijn weerslag op de toeleveranciers aan deze sector die een miljardenindustrie bedienen. Wat staat ons de komende jaren te wachten? Voor leveranciers in toerisme, vrijetijd en real estate is het dan ook van belang om te begrijpen hoe de markt in elkaar steekt en waar zich de beslissers bevinden in deze booming business.
Inzicht in verschuivingen
Het zal u niet ontgaan zijn; de trend van ketenvorming in de vakantieparkensector in Europa en vooral in Nederland. Overnames zijn aan de orde van de dag en zelfs in de landelijke media valt steeds vaker de term ‘Roompotisering’. Vele individuele parken en reeds bestaande ketens sluiten zich aan bij een grote keten of worden volledig overgenomen. Aan het begin van deze eeuw werd Center Parcs (het voormalige Sporthuis Centrum en tevens grondlegger van dit typische Hollandse exportproduct) onderdeel van Pierre et Vacances, een Frans beursgenoteerd bedrijf en uitbater van vakantiedomeinen in Europa. Ook de andere marktleiders in Nederland, Roompot Vakanties en Landal GreenParks, hebben intussen buitenlandse eigenaars die maar blijven investeren in het toevoegen van vakantieparken op A-locaties, in binnen- en buitenland. Gewilde overnamekandidaten zijn kleine, opkomende ‘labels’, vaak kleinschalig en zich onderscheidend van de grote ketens. Qurios Holiday Retreats is zo’n voorbeeld van een opkomende keten in Nederland die inmiddels onder de vlag van Roompot Vakanties opereert. Opvallend is overigens dat er naast overnames ook veel nieuw gebouwd wordt door de grote spelers. En dan is er uiteraard nog het grote nieuws uit de sector over de voorgenomen overname van Landal door Roompot.
Middelgrote ketens, zoals TopParken en EuroParcs (dat intussen ook al DroomParken heeft overgenomen) uiten hun expansiedrift door gedateerde of verliesgevende campings en chaletparks over te nemen en deze binnen afzienbare tijd te transformeren in luxe vakantieresorts. De overgenomen parken liggen grotendeels in Nederland, maar steeds vaker wordt ook buiten de landsgrenzen overgenomen. Zo speelt EuroParcs haar troeven uit door nu al op grote schaal campings in Oostenrijk op te kopen. Hierbij worden de accommodaties op de getransformeerde parken direct uitgepond met een rendementsbelofte van 5-7%. Overigens is gegarandeerd rendement een uitstervend fenomeen. Op de laatste Second Home Beurs viel op dat geen van de bekende ketens nog een vast rendement belooft bij de aankoop van een vakantiewoning. Een teken aan de wand wat betreft de vraag of de markt niet oververhit dreigt te raken door het grote aanbod? Voorlopig komt er echter nog geen einde aan de expansiedrift, gezien de opkomende marketen zoals Hongarije, Tsjechië en Polen die door toegenomen welvaart nog voor autonome groei zorgen.
Er verschijnen ook nieuwe ketenorganisaties ten tonele zoals Dutchen (2010), Vrijrijck Vakantieparken (2012), Oasis (2013), het intussen dus al overgenomen Qurios Holiday Retreats (2016) en recente nieuwkomer MarinaParken (2021) die zich positioneren met kleinschalige en (zeer) luxueuze parken in een risicospreidende eigendomsconstructie. Deze jonge ketens zetten zich in de markt als touroperator en, in sommige gevallen, als ontwikkelaar waarmee ze willen verbreden zoals Landal Greenparks, Center Parcs en Roompot Vakanties. Door de verschuiving van de financiering krijgen zij kans mee te doen in de huidige tweede woning-gekte, met een extra golf aan nieuwbouw tot gevolg. Ook kleinere ketens die zich richten op een niche weten een marktaandeel te behalen. Kijk bijvoorbeeld naar het nieuwe Glamp Outdoor Camp, intussen al bestaand uit zeven locaties. Met een festivalprogrammering in een natuurlijke omgeving richten zij zich op een short stay. Wel is een dergelijk onderscheidend vermogen, gecombineerd met relatief kleinschalige en efficiënte bedrijfsvoering benodigd om zich te wapenen tegen de schaalvoordelen van grotere ketens.
Er zijn ook (nog?) familiebedrijven actief die het totale vastgoed in eigen beheer exploiteren. Zowaar een unicum (geworden) in deze sector van het grote geld. Zo exploiteert het familiebedrijf Molecaten in Nederland, Frankrijk en Afrika zeer uiteenlopende vakantieparken en is de Oostappen groep actief in Nederland, België en Duitsland.
Effect op de complete markt: ook op de toeleverancier!
De afgelopen jaren werd duidelijk dat het amper meer mogelijk is om de binnenlandse vakantieparkensector goed in kaart te brengen, zonder daarbij in te gaan op internationale ontwikkelingen. Dit heeft uiteindelijk geleid tot dit onderzoek specifiek over vakantieparkenketens in heel Europa. Als trendwatcher en leisure-expert ging ik de laatste jaren al geregeld in op het effect van de ketenvorming op de complete markt. Ik zeg bewust ‘complete markt’, want de invloed van de huidige ontwikkelingen reikt natuurlijk veel verder dan alleen de accommodatiebedrijven en de touroperators! Binnenkort komt Pleisureworld met een vernieuwd brancherapport over de inventarisatie van vakantieparkketens in Nederland en Europa. Vakantieparken zijn booming business. Toeleveranciers in recreatie bedienen een miljardenindustrie! Dit rapport geeft u waardevolle inzichten in de opmars van de vakantieparkenketens in Nederland & Europa.
Tijdens de Praktijkdag Vakantieparken, op 12 oktober jl. in familieresort Puur Exloo, reikte de rapport-initiator Hans van Leeuwen van Pleisureworld het eerste exemplaar van het rapport ‘De opkomst van de keten’ uit aan Jean Kiekebosch van investerings- en ontwikkelmaatschappij Driestar.
Hans van Leeuwen benoemde tijdens de presentatie een actueel thema in de Nederlandse markt voor vakantieparken: “De ketenvorming zorg voor veel ontwikkeling en nieuwbouw in de sector van de vakantieparken. Maar wat gebeurt er aan de onderkant van de markt? Door het jarenlange gedoogbeleid van veel gemeenten zijn veel bedrijven afgegleden naar een bedenkelijke status. Het is de overheid die dit heeft laten gebeuren. Handhaven is volgens mij de enige oplossing. Voor de verloederde bedrijven zijn er dan twee keuzes; volledig van de markt af of investeren omvormen tot een toekomstbestendig concept.”
Over het rapport
De Europese markt voor vakantieparken is volop in beweging. Met name de grote ketens hebben volop groeiambities, en de overnames leiden vaak tot ingrijpende herstructurering van parken en nieuwbouw van vakantiewoningen. De eigendomssituatie van vakantieparken en financiering van nieuwe projecten is aan het wijzigen. Grote private equity partijen hebben deze markt ontdekt. Steeds vaker wordt nieuwbouw verkocht aan particuliere investeerders. De rol van de bekende merken in de markt voor vakantieparken verschuift daardoor.
In dit rapport wordt een overzicht gegeven van de diverse Europese ketens die in de markt van campings en bungalowparken actief zijn. Er wordt o.a. in kaart gebracht wat de eigendomsstructuur is. Het boek bevat diverse overzichten in de vorm van tabellen en kaarten, waardoor je snel een beeld krijgt van de daadwerkelijke marktsituatie.
Mede auteurs Yvonne van den Nieuwenhuizen en Sandra Reusen benoemen hun belangrijkste conclusies: “De markt lijkt gedomineerd door een aantal grote spelers en die zullen ongetwijfeld nog niet klaar zijn met hun groei. Toch heeft het ons verrast hoeveel ontwikkelingskansen er nog uit rapport naar voren komen. Het lijkt erop dat we nog maar aan het begin staan van de ontwikkelingen in de georganiseerdheid van vakantieparken.”
Meer informatie:
www.pleisureworld.nl (auteurs van het rapport)
nritmedia.nl/store/?rubriek_id=3 (bestellen van het rapport)