Techniek zorgt voor nieuwe kansen in de recreatiesector

Seijsener: ‘Ga maar genieten!’ 

Dat is hèt credo waar het bij Seijsener techniek allemaal om draait. Zorgen dat opdrachtgevers, afnemers en eindgebruikers meer gaan genieten door de modernste techniek. Omdat alles zoveel gemakkelijker gaat, veiliger is, ze meer tijd over houden, besparen op kosten en weten dat alles tot in de puntjes geregeld is. En jarenlang. Dat is Seijsener techniek. De aanbieder van de hoogste kwaliteit infrastructuur, technische producten, diensten, adviezen, innovaties en nu ook software. Of u nu een grote onderneming heeft of een kleiner familiebedrijf: Ga maar genieten!

www.seijsener.nl 

Technologie zorgt voor steeds meer nieuwe mogelijkheden en oplossingen in de recreatiesector. Nieuwe techniek zorgt o.a. voor tijd- en kostenbesparende maatregelen en het veraangenamen van de verblijfsbeleving. We gingen in gesprek met drie specialisten op het gebied van techniek in de recreatiesector om nieuwe kansen te inventariseren.

Bas Durieux, directeur van Seijsener recreatietechniek; “Nieuwe techniek zorgt dat gasten zorgelozer kunnen genieten.”

Michel Kok, directeur van CAT Control Systems: “Als specialist in toegangssystemen hebben wij baat bij een soepele koppeling met producten en systemen van andere leveranciers.”

René Nederhoed, directeur van I.C.Y.: “De gast krijgt de regie in handen, terwijl de ondernemer grip op zijn bedrijf wil houden.”

Er is bij de drie technische toeleveranciers consensus over een aantal ingrijpende ontwikkelingen binnen de recreatietechniek:  

Investeringen in nieuwe techniek door recreatiebedrijven zijn vooral bedoeld om kosten te besparen

Nieuwe techniek maakt veel meer meetbaar waardoor je meer grip krijgt op je bedrijfsvoering

Duurzaamheid wordt steeds belangrijker – en dat zie je ook terug in nieuwe ontwikkelingen

Bij het automatiseren van processen speelt ook de verbetering van gastbeleving een belangrijke rol

De motivatie voor een investering in nieuwe techniek

Durieux (Seijsener): “Ik denk dat kostenbesparing altijd een rol speelt bij investeringen. De meeste investeringen doe je toch om,- of omzet te verhogen,- of kosten te besparen. Natuurlijk zijn investeringen er ook om de beleving te vergroten, of de kwaliteit te verbeteren, maar uiteindelijk resulteren die ook weer in omzetverhoging,- of besparing. Tevens hebben we vandaag de dag ook te maken met verduurzaming. Bij nieuwe locaties (nieuwe parken), krijg je vaak geen gasaansluiting meer, dan moet je anders denken en investeringen doen, die je voorheen wellicht niet had gedaan. Vroeger was een elektrakast gewoon een elektrakast, nu wordt er vaak ook gekeken of de kast recyclebaar is. Soms kun je zelfs producten uit afval maken, zo maken wij tegenwoordig ook verlichtingsarmaturen uit waterplanten.”

Nederhoed (I.C.Y.): “Duurzaamheid, rendement en gastbeleving gaan hand in hand in onze beleving. In de branche is het optimaal faciliteren van de gasten steeds belangrijker aan het worden. Uiteraard niet zonder reden. De consument is een steeds hoger comfortniveau gewend en wenst dit tijdens zijn vakantieverblijf ook. Hierdoor wordt de gast steeds veeleisender. Denk bijv. aan privé sanitair op de camping en sauna en zwembad in of bij de bungalows. Als gevolg hiervan staat het rendement voor de onderneming onder druk en dienen er maatregelen genomen te worden die het rendement voor de onderneming op niveau houden.

Daarnaast zorgen deze maatregelen, zoals de implementatie van energiemanagement systemen, ervoor dat aan duurzaamheidsdoelstellingen kan worden voldaan.”

Kok (CAT Control): “Gastheerschap en klantbeleving is het belangrijkst, maar een ander groot voordeel is kostenbesparing. Er hoeft geen geld meer te stromen naar het produceren van papieren kaartjes en mankracht die daarvoor nodig is. De receptie of de beheerder doen wat ze moeten doen, gasten ontvangen en ze helpen als daar behoefte aan is.

Als ik terugkom op de gastbeleving dan moet ik ook de CAT Card noemen, waar we jaren terug mee begonnen zijn. CAT Card is een intelligente kaart, waarmee je zowel saldo op kan zetten als toegang verkrijgen tot delen van het terrein. Een recreatieterrein kan met de kaart geheel cashless worden. Mensen krijgen één kaartje of een polsbandje waar ze alles mee kunnen doen op het terrein. Ze kunnen bijvoorbeeld de douche aansturen, toegang tot het zwembad krijgen, lockers openen of aan de bar betalen, gedurende hun verblijf.”

Systemen werken steeds meer samen

Recreatiebedrijven werken al jaren met een grote diversiteit aan systemen op hun bedrijf. Denk bijvoorbeeld aan het reserveringssysteem, het marketing- of crm systeem, een kassasysteem of een systeem met keycards om de deuren te openen. Deze systemen lopen inmiddels steeds meer in elkaar over, of zijn geïntegreerd in één systeem. In opkomst is ‘The Internet of Things’ (IoT) waarbij je nog meer activiteiten en meetpunten kunt koppelen aan de huidige systemen (zie kader). Ook de mobiele telefoon (apps) van de gast speelt een steeds belangrijker rol in het totaalsysteem.

Nederhoed is overtuigd van de IoT technologie, want als we hem vragen of hij inspeelt op deze trend, dan antwoord hij: “Wij spelen er niet op in, ‘the internet of things’ zit in onze genen! Onze systemen zijn er op gebaseerd steeds meer grip te krijgen op processen en apparatuur zonder noodzakelijke tussenkomst van mensen. 

De gast hoeft niet meer een storing aan de verwarming door te geven bij de receptie en de technische dienst hoeft niet meer langs te komen om te constateren wat er stuk is. Al die informatie is al automatisch beschikbaar bij de technische dienst en problemen kunnen door hen verholpen worden veelal voordat de gast merkt dat er iets niet werkt. Gasten verwachten een steeds hoger comfortniveau en daar dragen dit soort systemen nadrukkelijk aan bij.

Voor de recreatieondernemer is het belangrijk van deze ontwikkelingen op de hoogte te blijven en hierin te investeren. Veelal werken dit soort systemen sterk rendement verhogend als we alleen al kijken naar tijdsbesparing voor technische dienst of externe installateur.”

Ook Bas Durieux ziet de relevantie van IoT ontwikkelingen en speelt daar op in: “Ik denk dat de IoT technologie voor een recreatiepark veel mogelijkheden kan bieden. Als voorbeeld heb ik wel eens een sanitair gebouw gebruikt, wat ‘online’ is. Waarbij je kan meten hoeveel mensen er in en eruit gaan; hoe vaak faciliteiten gebruikt zijn; wat de luchtkwaliteit is; – en hoe vaak het gebouw gebruikt wordt. Als je die gegevens verzameld en analyseert, zou je best is tot interessante conclusies kunnen komen. Dat schoonmaken bijvoorbeeld juist op andere tijden nodig is. juist minder vaak, of vaker. Maar ook of je een tekort, of juist te veel sanitaire voorzieningen hebt. Misschien kan je de routing op het park veranderen, zodat je meer spreiding krijgt in de verschillende gebouwen. 

Internet of Things
(gebaseerd op Wikipedia)

‘Slimme objecten’ spelen een sleutelrol in het Internet of Things (IoT). Met gebruik van sensors kunnen deze hun omgeving in zich opnemen, en via ingebedde netwerktechnologie kunnen ze met elkaar communiceren, internetdiensten gebruiken en met mensen interageren. In de huidige betekenis refereert de term internet der dingen dus aan ‘dingen’ die zelf computers zijn, en via internet zaken monitoren en regelen. Naar verwachting zal het aantal producten waar IoT technologie in is verwerkt de komende jaren zeer sterk toenemen. 

I.C.Y.: ‘Kwaliteit en duurzaamheid zijn ons streven.’

I.C.Y. is een sterk innovatief bedrijf dat voor haar klanten totaaloplossingen (software en hardware) ontwikkelt die gericht zijn op procesverbetering en energiebesparing. Veel van onze producten zijn Cloud georiënteerd waarmee een hoge mate van betrouwbaarheid en flexibiliteit wordt gerealiseerd.

Uitgangspunt voor al onze producten is een ‘plug and play’-filosofie en een hoge ‘Return On Investment’. Wij combineren een zo laag mogelijke investering met een kwalitatief hoogstaand product dat lang meegaat.

www.icy.nl 

Ons AanUit.net systeem, dat we al ruim vijf jaar voeren, valt ook onder internet of things. Het aan- en uitzetten van voorzieningen, via telefoon, tablet of een boekingsautomaat, gebeurt allemaal online. Zo hebben we camperparken uitgevoerd die helemaal “online” zelfstandig opereren.”

CAT Control heeft als specialist in toegangssystemen ook belang bij een goede koppeling met andere systemen. Michel Kok vindt het niet nodig dat elk bedrijf zich op een totaalsysteem gaat storten: “Wij zijn van mening; schoenmaker, blijf bij je leest. Wij zijn een specialist in toegangsautomatisering, wij maken geen kassasystemen of reserveringsystemen, maar verzorgen wel hele mooie koppelingen. We hebben hele duidelijke scheidslijnen. Wie is verantwoordelijk voor welk onderdeel. Breng je alles onder bij één grote leverancier dan kan de klant, als hij niet tevreden is, niet makkelijk overstappen. Een vrij toegankelijk basissysteem waarbij ondernemers de keuze in leveranciers behouden voor elk onderdeel, zorgt uiteindelijk voor een hogere kwaliteit. Je kunt geen specialist zijn op alle gebieden. Ik geloof veel meer in goede samenwerkingen, goeie koppelingen maken en ieder is verantwoordelijk voor het deel dat hij/zij doet.”

Overigens zijn alle drie de techniekspecialisten het er over eens dat een goede koppeling van systemen in deze tijden cruciaal is geworden. Dat verloopt in Nederland, waar de markt vrij compact is, over het algemeen uitstekend. Nederhoed: “Die samenwerking is dan ook in ieders belang. Immers, wanneer ik niet meewerk aan de koppeling dan is de kans groot dat ik ook mijn product niet verkoop. Daarnaast zijn er tegenwoordig met de moderne technieken gestandaardiseerde en transparante koppelingen tussen systemen mogelijk bijv. middels koppelingen op Cloud niveau.”

Andere techniektrends die nog worden benoemd:

De trend zet door dat mensen steeds vaker ‘last minute’ en ad hoc een boeking maken. Dat is een hele uitdaging voor de recreatieondernemer, die geen helder beeld meer heeft ten aanzien van toekomstige bezetting en omzet. (I.C.Y.)

Er komen steeds meer elektrische voertuigen op de weg. Dit heeft eigenlijk alles te maken met het beleid wat de overheid voert. De bijtelling van auto’s (de kosten die je privé betaald voor een zakelijke auto) worden steeds meer aangescherpt, daardoor kiezen steeds meer (zakelijke) rijders voor een elektrische auto. Het opladen van de auto’s speelt ook op de camping, of het recreatiepark, een belangrijke rol. Een auto snel volladen is bijna onmogelijk, ik lees wel eens dat aanbieders beweren dat je met een laadpaal binnen 2,5 uur een elektrische auto vollaad. Maar dat is niet realistisch en zelfs onmogelijk. Zelf rijdt ik elektrisch en met een accupakket van 95KwH en een omvormer die maximaal 11KwH kan laden, kan iedereen uitrekenen, dan dat op wisselstroom toch echt minimaal 8 uur in beslag gaat nemen. De auto bepaalt ook hoeveel er geladen kan worden in samenspraak met de laadpaal, maar de omvormer in de auto (de acculader) is leidend. Die kunnen vaak niet meer aan dan 11KwH laden per uur. De vraag is ook of je wel 11 KwH wil gaan leveren, want als er 10 auto’s tegelijkertijd staan te laden blijft er niets over voor de camping. Belangrijk is dan ook dat er loadballancing wordt toegepast. De camping, of het recreatiepark krijgt voorrang op de auto’s. Als het wat later op de avond is en het park vraagt niet zo veel vermogen meer, dan kan er wat meer stroom naar de auto’s. Elke investering moet in mijn ogen terug worden verdiend, bij een laadpaal, is dat bij “de verkoop” van ongeveer 10.000 KwH. (Seijsener)

CAT Control systems: ‘Maatwerk toegangstechnieken’

Wij produceren toegangscontrolesystemen op basis van de specificaties die klanten ons geven. De naam zegt het eigenlijk al, C.A.T. Control Systems staat voor Customized Access Technology. We helpen klanten in de recreatiebranche, zoals camping-, bungalow- en camperparken, recreatieparken en jachthavens. Daarnaast ontwikkelen en installeren we automatiseringssystemen voor milieustraten en hebben we betaald parkeersystemen voor elk terrein.

Nu is elke klant anders en daarom is het zo mooi dat we zelf onze producten vanuit huis ontwikkelen en een ideale combinatie van deze middelen kunnen bedenken. Nu is kentekenherkenning heel populair aan het worden, maar ik kan me ook voorstellen dat een beheerder kiest voor een combinatie met een intelligente chipkaart, zoals CAT Card of onze app waarmee je toegang tot het terrein krijgt met gebruik van je smartphone. 

www.catcontrolsystems.nl 

Hoe zorg je er voor dat de inzet van techniek de gastbeleving niet te onpersoonlijk maakt? 

Durieux: “Dat is inderdaad dé grote uitdaging. Ik denk dat dit vooral aan de ondernemer zelf is. Zorgen dat het persoonlijke contact blijft. Online inchecken bijvoorbeeld, het klinkt onpersoonlijk, maar je kan het ook persoonlijk maken. Nu staat er vaak iemand achter een receptie, met in het hoogseizoen een rij voor die receptie. Op het moment dat je mensen zelf laat inchecken en de mensen van de receptie daar “tussendoor” laat lopen om mensen te woord te staan en eventueel te helpen bij het inchecken, dan blijft het persoonlijk. Het voordeel is dat zo iemand dan drie mensen tegelijkertijd kan helpen en deze niet meer staan te wachten. Zodra iemand voor de slagboom staat, of een accommodatie betreed, weet je dat middels de slimme software en kun je een bezoek inplannen.”

Nederhoed: “Techniek kan nooit de rol van een gastheer of gastvrouw overnemen. Die rol blijft in mijn ogen bestaan. Alleen zorgt de moderne techniek ervoor dat deze rol verschuift naar een ander niveau. 

Een voorbeeld: Vroeger, en nu nog heel vaak, wordt de gast welkom geheten bij de receptie en krijgt uitleg en een informatiepakket en de sleutel en er wordt hem buitengewoon vriendelijk een aangenaam verblijf gewenst. Dat is een prima rol voor een gastheer of gastvrouw.

Nu gaat het steeds vaker zo zijn dat de gast rechtstreeks naar de accommodatie gaat omdat hij de toegangsinformatie al heeft.  De gast hoeft niet te wachten bij de receptie na een lange rit met jengelende kinderen, maar kan meteen de kinderen laten spelen en zelf uitpakken en nestelen. Enige tijd later, misschien een kwartier of zelfs enkele uren komt de gastheer of gastvrouw bij hem langs om te vragen of alles naar wens is en of er nog vragen zijn.

Technisch was alles al in het verleden al perfect in orde, maar de gastbeleving wordt extra positief door deze persoonlijke aandacht.”

Kok: “Tegenwoordig hebben heel veel recreatiebedrijven hun eigen app om de gast een persoonlijke beleving op het terrein te geven. Om te voorkomen dat je voor elk onderdeel op je terrein een andere app nodig hebt, maken wij koppelingen binnen de app die de klant toch al heeft. Dat zorgt ook weer voor een gastvrije, persoonlijke bediening.”

Concrete productontwikkelingen binnen jullie assortiment

Michel Kok van CAT Control systems: “Het belangrijkste product wat wij in ons aanbod hebben en nu echt een vlucht neemt is kentekenherkenning. We hebben kentekenherkenning al veel langer in huis, maar met de steeds slimmere software en de technieken en systemen die wij ervoor gebruiken wordt het niet alleen steeds veiliger, maar ook het gemak voor de gast wordt groter. Je komt aanrijden en je hoeft geen kaartje meer aan te bieden, de slagboom gaat open, zodra de zuil het kenteken herkent.”

Rene Nederhoed van I.C.Y.: “Al wat langer geleden hebben wij een innovatief systeem geïntroduceerd voor het energiemanagement op een camping. Doordat de kampeermiddelen steeds luxer worden en meer energie vragen ontstaan er problemen op campings om aan deze vraag te kunnen voldoen. Daarnaast nemen de kosten van het energieverbruik hand over hand toe, waarbij het voor de campingeigenaar noodzakelijk is geworden deze kosten aan de gast door te berekenen.

Ons systeem creëert die mogelijkheden en lost deze problemen met innovatieve technieken op, waardoor het rendement voor de camping verbetert en de gast maximaal gefaciliteerd kan worden.

Daarnaast hebben wij afgelopen jaar een product geïntroduceerd waarmee warmtepompen kunnen worden gekoppeld aan het boekingssysteem. Hierdoor zorgen we ervoor dat de gast het comfortabel warm (of koel) heeft, maar dat bij geen bezetting de warmtepomp niet aan blijft staan. Resultaat: maximaal comfort voor de gast en maximaal rendement voor de onderneming. Zeer belangrijk in het kader van duurzaamheid en energiebesparing.”

Bas Durieux van Seijsener: “Wij hebben het afgelopen jaar veel systemen ontwikkeld, compleet nieuwe systemen, zoals een nieuw toegangssysteem, wat met barcode, smartcard, QR code of kentekenherkenning kan functioneren, of zelfs een combinatie daarvan. Een compleet nieuwe boekingsautomaat voor camperterreinen en jachthavens. Waarbij je kan reserveren (onderweg), kan boeken, kan betalen, maar ook alle faciliteiten kan bedienen, of via de automaat, of via je Smartphone. Eveneens kan de software hiervan gebruikt worden als incheckterminal.  Een energie monitoring systeem, wat weer samen kan werken met de automaat, of je telefoon. Al deze systemen zijn geschikt om een receptie loze incheck te realiseren, maar geven ook inzicht (monitoring) en kunnen uiteindelijk leiden tot kostenbesparing op het park.”

Het Themajaar ‘Ode aan het Nederlandse Landschap’ werd in oktober officieel gelanceerd. Het NBTC werkt hierin samen met zeven partijen: Achterhoek, Flevoland, Friesland, de Hollandse Waterlinies, Limburg, de Nationale Parken en Noord-Holland.

Ode aan het Landschap is de eerste in een nieuwe opzet van de themajaren zoals die al langer worden georganiseerd door het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC), in samenwerking met meerdere, wisselende, partners. Was tot nu toe vooral het doel het aantrekken en spreiden van zoveel mogelijk (inter)nationale toeristen, vanaf volgend jaar ligt de nadruk van de themajaren, naast spreiding van bezoek, op een maatschappelijke opgave – in 2021 meer kennis, aandacht en waardering genereren voor het Nederlandse landschap.

Landschapsbeleving staat centraal

Tijdens de openingspresentatie werd duidelijk waarop de focus wordt gelegd. Dat is de rol die het landschap heeft gespeeld in de geschiedenis van Nederland en de manier waarop de Nederlanders in de loop van de historie het landschap naar hun hand hebben gezet. Het gaat in de presentaties vooral om natuurbeleving in het landschap; maar ook in musea. Anja Brands van de Nationale Parken legt uit waarom het Nederlandse Landschap kansen biedt om Nederland internationaal te profileren: “De variatie in landschappen op zo’n klein stukje grond is in Nederland ongekend. Niet alleen de kust- en landlocaties zijn totaal verschillend. In Nederland heeft de mens ook veel invloed gehad op het landschap. Denk bijvoorbeeld maar een de polders die door mensenhanden zijn gecreëerd.” Andere partners noemen ook nog de rol van het water die het Nederlandse landschap haar karakter heeft gegeven zoals De Maas in Limburg, de lange kustlijn van Noord-Holland of de strijd tegen het water in Friesland.

Kunst, musea en landschappen krijgen volop aandacht

Elke partner van het themajaar heeft plannen klaarliggen om het themajaar vorm te geven. Vooral landschappen, musea en kunstenaars krijgen daarin een centrale rol. Het activiteitenprogramma wordt gedomineerd door exposities, kunstprojecten en excursies. Commerciële partijen zijn niet direct betrokken bij het themajaar. In een eerder interview gaf het NBTC al aan: “Organisaties die geen partner zijn, kunnen het thema wel omarmen. Bij voorgaande themajaren zagen we dat veel ondernemers inspelen op het thema. Restaurants die themamenu’s aanbieden of winkeliers die een speciale actie hebben gelieerd aan het thema. Dit moedigen we alleen maar aan.”

Een overzicht van activiteiten door de deelnemende partners…

De Achterhoek

De Achterhoek kent een grote diversiteit aan landschappen op een relatief klein oppervlak. Meanderende beken en rivieren, veenmoerrassen, een afwisselend heuvellandschap, een grote diversiteit aan bosgebieden en uiteenlopende natuurgebieden geven de streek een bijzonder karakter. Het samenspel tussen mens en natuur ziet de bezoeker overal terug en het vertelt de verhalen over het leven van toen en nu. Het landschap laat zich omschrijven als een coulisselandschap, met ‘na elke bocht een nieuw decor’.

*Op meerdere locaties worden door street-art-kunstenaars werk aangebracht op in het oog springende agrarische locaties, onder meer op grote silo’s: de Silo-Art-Tour belooft een uitzonderlijke route te worden.

*De internationale kunstroute IJsselbiënnale verbindt tussen 18 juni en 19 september 26 kunstenaars uit binnen- en buitenland langs de rivier vanaf Doesburg, via Zutphen naar Zwolle. Zij laten zich inspireren door één thema: de impact van klimaatverandering op het landschap.

Flevoland

*Flevoland bezit een opmerkelijke collectie landschapskunstwerken, waaronder Observatorium van Robert Morris, De Groene Kathedraal van Marinus Boezem en Riff, PD#18245 van Bob Gramsma. Het nieuwe boek Land Art Live, De Flevoland Collectie verbindt ze voor de eerste keer.

*Tussen 20 juni en 19 september organiseert Schokland een groot cultureel seizoen onder de titel ‘Zomer op Schokland’ met als thema’s poëzie en een internationale kunstroute.

Friesland

*De Waddenzee (UNESCO Werelderfgoed)is in september 2021 de achtergrond van de Peter Grimes, operaspektakel op het wad. Achter de dijk bij Paesens-Moddergat spelen 150 figuranten, acteurs en zangers het verhaal van visser Peter Grimes. Een zinderende opera met een waanzinnig decor toont het leven in een kleine vissersgemeenschap. >>

*In het Noorden van Friesland en op Terschelling zijn de enige twee Dark Sky Parken in Nederland te vinden. Gebieden waar lichtvervuiling tot een minimum wordt beperkt. Deze natuurgebieden zijn door de International Dark Sky Association officieel aangewezen als Dark Sky Park. Om de nevel van de Melkweg te zien (of zelfs het Noorderlicht) organiseert de provincie Friesland in 2021 een heel scala aan bijzondere activiteiten.

Hollandse Waterlinies

*Nog nooit eerder vertoond: We sluiten de Linies. In de avond en nacht van 10-11 september wordt, samen met de waterschappen en Rijkswaterstaat, de werking en betekenis van heel veel waterwerken over de totale lengte van de Hollandse Waterlinies getoond. Met vertellers en lichtprojecties komt het verhaal van het water in het verleden en de toekomst tot leven. Op veel van de bijna 100 forten is dat hele weekend een publieksprogramma waarin ook het geheim van het water en de waterwerken centraal staat.

*Diverse fortensafari’s staan op het programma waarbij de boswachter de bezoekers meeneemt op ontdekkingstocht langs bijzondere flora en fauna op en om de forten. De 19de -eeuwse forten waren jarenlang afgesloten en verscholen eilandjes waardoor er lokaal een grote biodiversiteit in flora en fauna is ontstaan.

Limburg

*In de tentoonstelling Machtige Maas laat Servé Hermans, artistiek leider van Toneelgroep Maastricht en curator van de tentoonstelling, vier gezichten zien van de rivier: muze, monster, moordenaar en moeder. Een romantisch gezicht, ‘muze’, met prachtige geschilderde landschappen. Het gezicht van de overstromingen, ‘monster’, waarin bezoekers een ondergelopen Limburg binnenwandelen. De Maas als ‘moordenaar’, met aandacht voor vervuiling en ronddrijvend plastic. En ‘Moeder Maas’, omdat de Maas ook beschermt en bewaart.

*De zuidelijke provincie organiseert twee dagen (27-28 maart) een grote Maas-clean up: met 5.000 vrijwilligers wordt al het zwerfafval in en rond de rivier opgeruimd.

*Een groep kunstenaars, componisten en regisseurs werken in Itteren samen aan de Grensmaasopera: een enorm luchtspektakel met de werkhaven, de verwerkingsinstallaties en de imposante depots van zand en grind als decor.

Nationale Parken

De Nationale Parken zijn ‘de Rembrandts van de Nederlandse natuur’- maar veel te weinig Nederlanders kennen ze. Er zijn er 21, verdeeld over het hele land, en in 2021 worden er vijf in de spotlight gezet: Waddenzee Unesco Werelderfgoed, Nationaal Park NLDelta, Nationaal Park Nieuw Land, Nationaal Park Oosterschelde en Nationaal Park Sallandse Heuvelrug. Het hele jaar door vinden daar bijzondere excursies en belevenistochten plaats. >>

*Meesterwerk Nederlands landschap neemt de bezoeker mee naar zes Nationale Parken waar natuurlijke karakteristieken van het deltalandschap nog goed te zien zijn, én waar de mens de natuur helpt om weer ruimte in te nemen. In Kasteel Groeneveld (NP Utrechtse Heuvelrug) is de centrale tentoonstelling waar werk van hedendaagse landschapsfotografen wordt tentoongesteld. In zes Nationale Parken zijn daarnaast tentoonstellingen te zien met telkens één iconisch kunstwerk in de hoofdrol, waarbij de bezoeker het landschap met behulp van een app kan verkennen. Ook vinden op deze plekken speciale excursies, debatten en muziek- en kunstactiviteiten plaats.

Noord-Holland

*Genootschap van 21 fluisterende molens: Nog steeds staan 160 historische molens verspreid over het Noord-Hollandse landschap. De komst van de molens zijn onlosmakelijk verbonden met de ontwikkeling ván dat landschap. In 2021 gaan 21 molens fluisteren, iedere molen vertelt zijn eigen verhaal over het veranderende landschap waar hij in staat. Over persoonlijke geschiedenissen en grote transformaties. Eind maart is het startritueel; de molens zijn verlicht en brengen een speciale muzikale ode

*Door het Oog van de Meester: In 1980 begon Ruud van de Wint (1952-1980) het Kunstpark de Nollen, schilderingen, beelden en bouwsels in samenhang met het duinlandschap. Een ‘landschap van de verbeelding’, dat de blik op de werkelijkheid scherpt. Wat begon als een artistiek experiment in een verwaarloosd binnenduingebiedje, groeide uit tot een ‘totaalkunstwerk’. In 2021 is, naast een bezoek aan het gerestaureerde Kunstpark de Nollen, een overzichtstentoonstelling te zien van zijn werk en leven in het Alkmaars Museum, en een verhalende route over Van de Wint’s kunstwerken in het Noord-Hollandse landschap. <

Meer informatie: www.nbtc.nl 

Water is een basisvoorziening voor elk recreatiebedrijf. Het is zo natuurlijk dat er weinig wordt nagedacht over een efficiënt beheer. De behoefte is er wel maar oplossing nog niet bekend. “Dat is een gemiste kans”, denkt Arjan Hilbers, projectadviseur van Schell – toeleverancier van kranen aan de installatiebranche. “Dankzij onze watermanagementsysteem hebben wij veel data over watergebruik gegenereerd. Dat levert inzichten in een efficiënter beheer en onderhoud van het waterverbruik op een recreatiebedrijf.”

Water als groeiende kostenpost

Water lijkt wellicht een relatief kleine kostenpost op je recreatiebedrijf. Er wordt echter steeds meer water gebruikt, en dat vraagt om investeringen van waterbedrijven. Die worden weer doorberekend aan de klant. Waterbedrijf Vitens houdt er rekening mee dat er in 2050 zo’n 30% meer water wordt gebruikt door Nederlanders en wil de extra kosten vooral gaan neerleggen bij de grootverbruikers.

Hoeveel aansluitingen heb jij op je camping of vakantiepark?

Schell plaatste recent enkele watermanagementsystemen op recreatieparken, industrie, Sauna’s etc.  in zowel Nederland, België en Duitsland.

Welke resultaten leverde dat op qua kennis over het waterverbruik? 

Hilbers: “Het belangrijkste resultaat is de verbeterde waterkwaliteit die met minimale middelen is bereikt. Geen handmatige spoelingen meer en vrijwel geen administratie meer. Bij gebruik van een wastafelkraan wordt aanwezigheid van de handen gezien en gaat de kraan aan en schakelt weer uit wanneer de handen buiten bereik zijn. Daarnaast worden hygiëne spoelingen exact ingesteld naar behoefte van het tappunt. Dus nooit te veel en niet te weinig. Wij zeggen altijd ‘Het verbruik van water moet ook het gebruik van water zijn’

Meer aandacht voor hygiëne en veiligheid

De coronacrisis heeft (opnieuw) gezorgd voor een grotere focus van de gasten op hygiëne van de sanitaire voorzieningen. De seizoensgebonden exploitatie van campings en vakantieparken vroeg altijd al om aandacht voor het ontstaan van legionella in de waterleiding. Nu komt daar ook nog het besmettingsrisico van corona bij. Gasten willen het liefst zo min mogelijk kranen aanraken en contactloze oplossingen.

Allereerst gaat Hilbers in op het probleem van legionellabesmetting: “Dankzij ons watermanagementsysteem kun je bijvoorbeeld zien welke kranen weinig gebruikt worden. Juist in die kranen is het risico op een legionellabesmetting hoger. Wij hebben een systeem ontwikkeld waarbij je kranen op afstand kunt bedienen. Het doorspoelen van de leidingen doe je het liefst op een moment dat er geen mensen in de sanitaire voorzieningen verblijven. Met onze systemen kun je op afstand, via je mobiele telefoon of tablet een doorspoelsessie in werking zetten. Daarvoor hoef je dan ‘s nachts niet eens je bed uit.”

Welke keuzes hebben recreatiebedrijven bij contactloze kranen? 

Hilbers: “Schell maakt een compleet programma kranen, dus voor ieder tappunt een oplossing. Denk hierbij aan diverse modellen wastafels, douches, toiletten maar ook urinoirs en uitstortgootstenen. Volledig instelbaar voor gebruik maar ook als deze niet gebruikt worden. Optimaal geautomatiseerd beheer betekent weinig kosten voor exploitatie en water.  Nog niet te spreken over het verwarmen van water.   

Glamping en gemak

Zijn er nog campings die douchemuntjes gebruiken? Veel camping zijn de richting op gegaan van het bieden van zoveel mogelijk comfort en gemak. Zeker de bedrijven die zich profileren als Glamping. Een muntje kopen bij de receptie voor 5 minuten douchen past niet meer bij een gastvrije ontvangst: “Ik denk dat recreatiebedrijven op zoek moeten naar andere manieren om het watergebruik terug te dringen, bijvoorbeeld door mensen bewust te maken van hun verbruik.”

Water en in je duurzame aanbod

Steeds meer bedrijven willen in aanmerking komen voor het Greenkey label; keurmerk voor een duurzame bedrijfsvoering. Daar hoort ook het voorkomen van onnodige verspilling van water bij. Steeds vaker wordt in de zomerperiode een oproep gedaan door waterbedrijven om zuinig om te springen met  drinkwater. Dus; waterbesparende douchekoppen en andere maatregelen om het watergebruik te beperken. 

Welke waterbesparende technieken worden gebruikt in jullie kranen? 

Hilbers: “Naast de al eerder genoemde voorbeelden zijn de wastafelkranen uitgerust met speciale perlators die een minimum hoeveelheid water aan verbruiken. Tevens wordt de mogelijkheid geboden om kranen een maximale activatietijd mee te geven. Na deze tijdsduur gaat de kraan vanzelf weer uit. Aan de ene kant geef je de gebruiker de gelegenheid de douche te gebruiken zoals hij dat zelf wenst en aan de andere kant stuur je het gebruikt en wordt men bewust van het onnodige verspillen van water.”

Watermanagementsysteem

Het intelligente SCHELL watermanagement-systeem SWS werd door de SCHELL experts in hygiëne speciaal ontwikkeld voor openbare sanitaire ruimtes. Het helpt de exploitant van het gebouw bij het behoud van de drinkwaterkwaliteit, beschermt tegen schade door lekken, documenteert gebruiksparameters van de drinkwaterinstallatie en draagt bij tot een rendabel gebruik. De koppeling, sturing en controle van alle elektronische kranen en temperatuursensoren gebeuren via de centrale watermanagementserver – voor alle belangrijke kranen in de openbare sanitaire ruimtes: wastafelkranen en douchekranen, wc- en urinoir-kranen evenals lekkagebeschermings-ventielen.

Voor meer informatie: 

De firma Hamers en Kesber is de vertegenwoordiger van SCHELL in Nederland. Het aanbod is terug te vinden op hun website: www.hamersenkesber.nl

HOENDERLOO – Op donderdag 8 en vrijdag 9 oktober vond Glampspiration No3 plaats bij Glamp Outdoor Camp te Hoenderloo. Hier werden tal van overnachtings-, caterings-, sanitaire- en hospitality-concepten gepresenteerd. Uniek was ook de locatie van deze editie; de glamping van Glamp Outdoor Camp. In de zomer van 2020 pas ontstaan door een samenwerking tussen Campsolutions en Bungalowpark Hoenderloo als pop-up concept en wat nu permanente plannen heeft plus zelfs uitgebreid wordt qua aanbod en zelfs locaties.

Glampspiration No3 laat werkelijk slaap- en hospitality structuren opgaan in de unieke Veluwse natuur bij Glamping locatie Glamp Outdoor Camp te Hoenderloo, waar onder andere luxe Glamping accommodaties en faciliteiten al in gebruik zijn. Neem Glampingstructures. Zij ontwerpen, produceren en verkopen duurzame Glamping structuren. Naast de bekende safaritent, onderscheiden zij zich van de rest door bijzondere concepten en bieden ze winterproof structuren aan. Mede door de samenwerking met deze partij kan Glamp Outdoor Camp ook komende winter mogelijkheden bieden voor zijn gasten.

De wereld van Glamping, een trend wat afgelopen zomer nog belangrijker is geworden. De consument zoekt luxe, maar op een rustige, ietswat back to basic, plek om er tussen uit te gaan in eigen land. In Hoenderloo werd in die periode Glamp Outdoor Camp geopend, ontstaan door een samenwerking tussen Campsolutions en Bungalowpark Hoenderloo. ‘Omdat de evenementen branche ineens op zijn gat lag vanwege COVID-19 ontstond het idee om met het grond wat wij ter beschikking hadden voor de uitbreiding van ons bungalowpark, een tijdelijke Glamping op te zetten met de tenten die Campsolutions normaliter voor evenementen zou gebruiken’, vertelt eigenaar Danny Paerl. 

In het gesprek met Danny wordt er ook gesproken over de toekomstplannen met het, in eerste instantie, tijdelijke Glamping Camp wat nu zeker permanent zal blijven. ‘We zijn onder andere bezig met nieuwere, bijzondere, Glamping accommodaties en een heel nieuw -Blend in Hotel- concept wat hier verderop op het terrein geopend zal worden medio maart/april 2021’, laat hij weten. 

Benieuwd naar bovengenoemde plannen en actergrond informatie over de realisatie hiervan? Lees ons uitgebreide artikel in Recreatief totaal editie 6 – verschijning December 2020. 

HARDENBERG – De aankomende editie van Recreatie Vakbeurs die gepland stond op 20, 21 en 22 januari 2021 in Evenementenhal Hardenberg wordt verplaatst naar 16, 17 en 18 november 2021. Eerder werd de enige vakbeurs voor de gehele recreatiebranche in de Benelux al verplaatst van 17, 18 en 19 november 2020 naar januari 2021. “Wij merkten in de afgelopen weken dat steeds meer exposanten zich zorgen maakten over hun deelname vanwege de corona-ontwikkelingen. Het is een flinke teleurstelling, maar het is op dit moment de enige juiste beslissing. Wij hopen op het begrip van alle betrokkenen”, zegt Roos op’t Holt namens Recreatie Vakbeurs.

Volgens de organisatie was het niet mogelijk om de beurs opnieuw enkele maanden op te schuiven, omdat het recreatieseizoen dan alweer volop draait. Daarom is gekozen om Recreatie Vakbeurs door te schuiven naar 16, 17 en 18 november 2021. Op’t Holt: “Wij weten hoe iedereen naar de beurs heeft uitgekeken. In de afgelopen maanden voelden wij een enorme betrokkenheid van onze exposanten en bezoekers. Dat heeft ons heel erg goed gedaan en dat siert ook de recreatiesector. Dit zijn uitzonderlijke tijden en wij moeten meedenken met de sector. Recreatie Vakbeurs is al jarenlang een begrip voor duizenden professionals. Dat behouden we alleen door samen met onze exposanten en partners een kwalitatieve beurs neer te zetten. We waren nu op het punt waarop de sector ons vroeg een knoop door te hakken. Inventarisatie onder de huidige exposanten leert ons dat, op een enkeling na, de wens is dat we verplaatsen naar november 2021.”

In de komende periode neemt de organisatie contact op met alle exposanten en betrokken partijen en gaat er alles aan doen om de verplaatsing zo soepel mogelijk te laten verlopen. “Het is nu de rug rechten en uitkijken naar november 2021. De plannen voor deze editie zetten we niet in de ijskast, maar nemen we mee naar volgend jaar. Sterker nog: deze plannen gaan we verder ontwikkelen door de extra tijd die we nu noodgedwongen krijgen. Wij gaan samen voor wederom een succesvolle editie in 2021 waar de recreatiesector elkaar in een informele sfeer kan ontmoeten en zaken doen, en waarschijnlijk uitgebreid kan terugblikken op een hectische coronaperiode”, besluit Op’t Holt.

Voor meer informatie: www.recreatie-vakbeurs.nl.

HOENDERLOO – Op donderdag 8 en vrijdag 9 oktober vond Glampspiration No3 plaats bij Glamp Outdoor Camp te Hoenderloo. Hier werden tal van overnachtings-, caterings-, sanitaire- en hospitality-concepten gepresenteerd. Uniek was ook de locatie van deze editie; de glamping van Glamp Outdoor Camp. In de zomer van 2020 pas ontstaan door een samenwerking tussen Campsolutions en Bungalowpark Hoenderloo als pop-up concept en wat nu permanente plannen heeft plus zelfs uitgebreid wordt qua aanbod en zelfs locaties.

Glampspiration No3 laat werkelijk slaap- en hospitality structuren opgaan in de unieke Veluwse natuur bij Glamping locatie Glamp Outdoor Camp te Hoenderloo, waar onder andere luxe Glamping accommodaties en faciliteiten al in gebruik zijn. Neem Glampingstructures. Zij ontwerpen, produceren en verkopen duurzame Glamping structuren. Naast de bekende safaritent, onderscheiden zij zich van de rest door bijzondere concepten en bieden ze winterproof structuren aan. Mede door de samenwerking met deze partij kan Glamp Outdoor Camp ook komende winter mogelijkheden bieden voor zijn gasten.

De wereld van Glamping, een trend wat afgelopen zomer nog belangrijker is geworden. De consument zoekt luxe, maar op een rustige, ietswat back to basic, plek om er tussen uit te gaan in eigen land. In Hoenderloo werd in die periode Glamp Outdoor Camp geopend, ontstaan door een samenwerking tussen Campsolutions en Bungalowpark Hoenderloo. ‘Omdat de evenementen branche ineens op zijn gat lag vanwege COVID-19 ontstond het idee om met het grond wat wij ter beschikking hadden voor de uitbreiding van ons bungalowpark, een tijdelijke Glamping op te zetten met de tenten die Campsolutions normaliter voor evenementen zou gebruiken’, vertelt eigenaar Danny Paerl.

In het gesprek met Danny wordt er ook gesproken over de toekomstplannen met het, in eerste instantie, tijdelijke Glamping Camp wat nu zeker permanent zal blijven. ‘We zijn onder andere bezig met nieuwere, bijzondere, Glamping accommodaties en een heel nieuw -Blend in Hotel- concept wat hier verderop op het terrein geopend zal worden medio maart/april 2021’, laat hij weten.

Benieuwd naar bovengenoemde plannen en actergrond informatie over de realisatie hiervan? Lees ons uitgebreide artikel in Recreatief totaal editie 6 – verschijning December 2020.

Het vakgebied van thematisering is nog volop in ontwikkeling. Nieuwe inzichten en technieken zorgen er voor dat gasten steeds overtuigender worden meegenomen in een verhaal. Via de internationale Themed Entertainment Association (TEA) kwamen we in contact met drie experts op dit gebied. Met hen bespraken we de trends van dit moment.

De verwevenheid van thematiseren en het vertellen van een verhaal is bijzonder groot. Dat is de centrale boodschap van de drie internationale experts: Margreet Papamichael (CLEAR Associates – NL), Kile Ozier (Ozier Creatives – USA) en Victor Arca (MyCotoo – Es).

Trends spiegelen aan de basisprincipes 

Ozier gaat al een tijdje mee in dit vakgebied, en is in eerste instantie terughoudend als we vragen naar ‘de trends’ in zijn vakgebied: “Pas op, het is een valkuil om op basis van een trend een attractie te ontwikkelen. Ik check de relevantie van trends graag aan de basisprincipes van het vakgebied thematisering en storytelling. Het gaat niet om de verteller, maar om de luisteraar. Iedereen die een verhaal hoort of ziet, geeft daar een eigen invulling aan. Denk bijvoorbeeld maar aan het lezen van een boek. Je vult daar voor jezelf de beelden in. Toen ik de film van Harry Potter nog niet had gezien, maar wel het boek had gelezen, had ik een heel ander beeld van de personages in het verhaal. Juist door die eigen invulling die mensen aan een verhaal geven, bereik je een grote mate van betrokkenheid. Een goed opgezette experience biedt dus ook onderdelen die mensen, met hun eigen fantasie, in kunnen vullen.”

Kile Ozier is een van de bekende namen in de internationale Themed Entertainment wereld. Hij publiceerde recent een boek waarin hij zijn ervaringen deelt over het opzetten van een succesvolle experience. Meer informatie: https://oziercreative.guru 

Trends 

Met Margreet Papamichael, beroepsmatig betrokken bij vele projecten, komen we wel snel tot een lijst met trends die op dit moment de vernieuwing van nieuwe attracties en parken bepalen. Toch begint ook Margreet bij de basis: “De behoefte om een verhaal te gebruiken, ontstaat om een emotionele verbinding met de gast tot stand te brengen.”

• We worden kritischer op de rol van Intellectual Property (IP). Zomaar een bekend merk of karakter aan een attractie koppelen gebeurt steeds minder. Goede IP is erg duur geworden en het kan soms aantrekkelijker zijn om eigen IP of verhaallijn te ontwikkelen. 
• Het verhaal moet authentiek zijn. Het publiek wordt steeds kritischer als het gaat om de geloofwaardigheid. Authentieke verhalen zijn verhalen die passen bij de omgeving. Het hoeft geen waar gebeurd verhaal te zijn, maar het moet wel als geloofwaardig overkomen. Als mensen het verhaal niet accepteren, dan verlies je de emotionele verbinding met ze, en doe je iets niet goed.
• Er komt een golf van nieuwe bruikbare visuele technologie op ons af. Virtual Reality (VR) zie ik als een tussenfase naar betere technieken zoals Augmented Reality (AR), Mixed Reality (XR) of hologrammen. Ook in de projectietechniek zie ik volop ontwikkeling – op dit moment vooral gecombineerd met bewegende elementen. 
• De enorme vloedgolf aan nieuwe technologie waar we in ons dagelijks leven mee te maken krijgen, zorgt ook weer voor een tegentrend. Mensen zoeken weer naar de echtheid. Die vinden ze bijvoorbeeld in de natuurlijke omgeving of door meer quality time met elkaar door te brengen. Dat zijn ook momenten die parken kunnen faciliteren. 
• Een trend die ik vooral in de museumwereld zie is; Het leggen van verbanden met je eigen hedendaagse leefomgeving. Wat betekent een museumobject voor de maatschappij van vandaag. Een mooi voorbeeld is de ‘Black Lives Matter’ beweging, die musea er toe aanzet om het historisch verhaal te vertellen vanuit verschillende oogpunten. Daarin kun je prima storytelling vanuit verschillende personages gebruiken. 
• Het actief betrekken van bezoekers; op dit gebied bevinden we ons nog maar in het beginstadium. En dan bedoel ik niet dat je op een knopje kunt drukken en dat er dan iets gebeurt. We gaan toe naar een wereld waarin je op individuele basis een interactie aangaat in een spel of verhaal. Mooie voorbeelden die ik recent zag opduiken zijn bijvoorbeeld ‘Secret Cinema’ waarin je een cultmovie bekijkt, waar je vervolgens bij betrokken wordt. 
• Margreet Papamichael is betrokken bij de planning van nieuwe leisureprojecten in attracties, entertainment en resorts. Daarbij richt zij zich vooral op (financiële) haalbaarheid en realisatie van projecten. Daarnaast is zij ook actief in het bestuur van TEA Europe. 

Meer informatie: www.clear-associates.com 

De term ‘Immersive’ duikt overal op

Een term die we in de attractiesector we vaak tegenkomen, en waar nog geen goede Nederlandse vertaling voor bestaat is de ‘Immersive experience’. Onze poging om de term te vertalen: “Het zijn ervaringen waarin de gast wordt ondergedompeld in een verhaal of situatie – en het gevoel krijgt dat hij/zij er ook echt bij is.” Een van de meesters van de ‘immersive experience’ is Victor Arca. Hij gebruikt vooral veel acteurs om de bezoekers het verhaal in te trekken.

Arca haalt nog een van de eerder genoemde trends aan: “We zien dat de gast bij bezoekervaringen niet alleen intensiever betrokken wordt.
Daarmee wordt ook de behoefte aan een authenticiteit groter. Daarmee worden bestaande omgevingen, met hun verhalen, intensiever beleefd. Deze trend wordt overigens niet exclusief ingezet door de attractie-industrie. Ook in retail, vastgoedexploitaties en citymarketing wordt volop geïnvesteerd in beleving.”

Wat is de rol van acteurs bij een project in een attractie

Het is volgens Arca te simpel gedacht om een paar acteurs op je park te laten rondlopen die een verhaal vertellen: “Voordat we uitkomen bij de acteurs dient er allereerst een ideale omgeving gecreëerd te worden. Wij creëren een wereld en bedenken van tevoren ook welke karakters deze wereld bevolken. Daarna volgt het stadium van casting; welke personen vullen het gezochte karakter het beste in.”

Wat zie jij als succesfactoren voor het inzetten van acteurs?

Arca: “Het belangrijkste criterium bij de keuze van acteurs is de mate waarin er van acteurs een actieve dialoog wordt verwacht. Bij sommige projecten worden acteurs alleen ingezet om een bepaalde sfeer te creëren en zijn ze vooral op de achtergrond aanwezig. Daarvoor heb je niet de meest ervaren (en duurdere) acteurs nodig. Als er echter een actieve rol is weggelegd voor de acteur, waarin interactie met de gasten plaatsvindt, dan ga je op zoek naar mensen met meer ervaring. Iemand die succesvol is in film of theater is lang niet altijd de meest geschikte persoon voor ons werk. De kwaliteiten van een ‘immersive’ acteur zijn: zelfvertrouwen, aanvoelen van de gasten en een grote onbevangenheid in het improviseren.” 

Hoe ziet jouw kosten – baten analyse er uit voor de inzet van acteurs? 

Arca: “Als je acteurs gaat inzetten in je project, dan mogen we er van uit gaan dat zij gaan zorgen voor het onderscheidend vermogen van de beleving. Het inzetten van acteurs is een sterke zet als je een sterke band met de bezoeker wilt opbouwen. Je beoordeeld het project dan ook op de mate waarin de acteurs in staat zijn geweest om de gast de ervaring in te trekken.

Als we de kostenkant bekijken van een goed opgezet project, dan heb je o.a. te maken met de schrijver van de verhaallijn, regisseur van het project, salaris van de acteurs, kostuums, make-up en begeleiding van nieuwe instromers. In veel gevallen zal er voorafgaand aan de opening ook nog diverse keren gerepeteerd moeten worden. Een deel van de kosten is schaalbaar en je kunt per project kiezen voor de juiste afstemming van omvang en budget. 

Victor Arca van Mycotoo is een ontwikkelaar van immersive experiences. 

Meer informatie: www.mycotoo.com 

Een vernieuwend concept (in ontwikkeling) op het gebied van thematiseren is ‘The Pirates Experience’ (TPE) door Luca Liboa. De beleving gaat hier een stap verder dan bij bestaande concepten. Je ondergaat het leven van een piraat door actief mee te doen met het piratenleven. Vanuit ondernemersperspectief is TPE een merk/concept waaraan flexibel diverse businessmodellen kunnen worden gekoppeld.  

De eerste piratenvaart, op een echt galjoen, zou in 2020 plaatsvinden in Nederland. Dat was tevens de geplande pilot van het project. Helaas gooit de Covid19 epidemie roet in het eten. Deze experience wordt daarom naar 2021 verplaatst.  

TPE heeft niet één vaste vorm. Voor de pilot werd een galjoen gehuurd en een aanlegplek ingericht. TPE maakt gebruik van acteurs (reanactors) die zich onder de gasten mengen en enige sturing geven aan de gebeurtenissen. TPE wordt gerealiseerd met een bescheiden budget en veel medewerking vanuit de attractiesector. Wellicht daardoor nog interessanter om te zien hoe een nieuw concept zich ontwikkeld. In een later stadium wil Liboa rond TPE een compleet piratendorp ontwikkelen op en tropisch eiland, met enkele vaste vaartuigen in gebruik.

Maakt The Pirates Experience gebruik van en centraal verhaal? 

Liboa: ‘Ja, zoals je van een piratenclan kan verwachten, zijn zij op zoek naar een waardevolle schat. Met kleine groepen gaan de deelnemers en acteurs daarom op pad om aanwijzingen te vinden over de locatie. Als echter het wantrouwen toeslaat, want iedereen wil de schat voor zichzelf, ontstaan er problemen. Is er iemand die de boel verraad? Wie kun je nog vertrouwen? Kunnen we ons wel gaan opmaken voor het grote eindfeest om de vondst te vieren? Ik wil niet alles verklappen, en de acteurs kunnen verschillende wendingen geven aan het verhaal.”

Wat is eigen het kernproduct dat je ‘verkoopt’

Liboa: “We bieden onze gasten een uitstapje naar een andere wereld – een leven als piraat. Piraten staan voor de ultieme vrijheid, gelijkheid en broederschap. Om die reden gaan de deelnemers eerst in een tijdmachine, waar ze hun oude kleren en mobiele telefoon achterlaten en in een garderobe hun nieuwe identiteit kunnen aannemen. Wereldwijd zijn er veel mensen die sympathie voelen voor het piratenleven. Wij bieden de mogelijkheid om hun droom te verwezenlijken. De hang naar de lifestyle houdt niet op bij de belevenis ter plekke. Wij kijken ook naar andere manieren om de piraat in jezelf te ontwikkelen. Om de beleving geloofwaardig te maken kiezen wij voor een zeer hoge kwaliteit van de beleving. Zeg maar ‘de Ferrari onder de belevenissen. Dat oog voor detail en perfectie zie je bijvoorbeeld nu al terug in onze webshop.”

Hoe maak je de beleving geloofwaardig en zichtbaar? 

Liboa: “We zoeken naar locaties en attributen die zo authentiek mogelijk zijn. We hebben het geluk dat we een replica hebben gevonden van een oud zeilschip (Het statenjacht van de provincie Utrecht), waar de details al helemaal kloppen. Dat is de belangrijkste plaats van handeling voor onze pilot in 2021. Natuurlijk gaan we (de piraten) zelf zeilen met het schip. Dat geeft meteen al een verbinding met het schip en het leven op het water. In september hebben we een pilot op het land in Italië waar de piraten een bosrijk moerasgebied in trekken, en slapen in tenten. Als central locatie vonden we een oude schuur die wordt omgebouwd tot taveerne en ontmoetingsplek. 

De beleving wordt verder ingevuld door acteur en reanactors die zich helemaal hebben ingeleefd in hun rol. Als eyecatcher en fotomoment hebben we een enorme piratenvlag van 7 x 3 meter laten maken. In deze beginfase moeten we creatief zijn met bestaande middelen die we tijdelijk kunnen huren of niet teveel kosten. Op termijn is het de bedoeling dat er op een vaste locatie een compleet piratendorp wordt gerealiseerd.” 

Ontwikkel je rondom The Pirates Experience ook je eigen Intellectual Property? (IP)

Liboa: “Daar kan ik volmondig ‘Ja’ op antwoorden. We bouwen een merk rondom de waarden van de piraten; vrijheid, gelijkheid en broederschap. We zijn nu al begonnen met het bekendmaken va de eerste karakters via internet. Captain Ether is inmiddels online actief en heeft inmiddels 2700 volgers; allemaal enthousiastelingen voor het piratenleven. Na ons event in Italië komt wordt de schurk van het verhaal op internet geïntroduceerd om de Captain wat uitdaging te geven en nog enkele karakters die een rol spelen in de clan. We hebben van tevoren een heel boekwerk gemaakt met daarin visualisaties van de karakters, de omgevingen en het verhaal. Ook heeft de TPE clan inmiddels een eigen logo en piratenvlag.”

Nog voordat je een evenement hebt georganiseerd is er al een uitge-
breide webshop online. Hoe zit dat? 

Liboa: “Dit is een van mijn stokpaardjes; de integratie tussen retail, entertainment en marketing. Ik zie dat als één geheel. In het geval van TPE heeft de retail (webshop) verschillende functies. We hebben de piratenshop nu al geopend omdat het zorgt voor zichtbaarheid en bekendheid. We zijn nu al bezig om ons merk te bouwen.
De webshop prikkelt de nieuwsgierigheid, bouwt (online) verkeer op en dat kunnen we straks goed gebruiken als we regelmatiger TPE evenementen gaan organiseren en tickets willen verkopen. De webshop biedt mooi gemaakte, robuuste items die je als piraat nodig hebt. Wij willen een geloofwaardige en kwalitatief goede webshop bieden voor de piraat in spé. Dus bij ons zul je geen standaard piratenvlaggetjes en goedkope verkleedspullen vinden. Alles wordt natuurlijk voorzien van ons eigen logo waarmee we ons nu al profileren als een premium merk.”

Welke assortiment verkoop je in je webshop? (en waarom juist deze items? )

De huidige collectie in de webshop behelst nog slechts 20% van het definitieve retailplan. Het assortiment wordt ingedeeld in vijf categorieën: 

• De kleermaker (o.a. shirts, hoeden, jassen, schoenen) 
• De wapensmid (die voor jou op maat een wapen creëert.) 
• Je idool (boeken/comics met verhalen over piraten en afbeeldingen van de TPE karakters. Je kunt ook je eigen portret in piratenstijl laten maken. 
• Collecties (o.a. munten, mokken, pijpen en landkaarten met het logo van de TPE clan) en 
• De kadoshop; de piraat wil ook wat voor de thuisblijvers meenemen, zoals een fles TPE rum, een T-shirt, maar wel van bijzondere kwaliteit.)

Zie je naast retail en ticketing nog meer mogelijkheden voor verdienmodellen rond The Pirates Experience?

Liboa: “Ons businessmodel biedt een grote mate van flexibiliteit. We maken gebruik van partnerschappen met diverse partijen, trachten onze vaste kosten zo laag mogelijk te houden, we produceren ‘on demand’, waarbij ook pas producten worden ingekocht en acteurs worden gecontracteerd zodra er een activiteit wordt opgezet. Door deze werkwijze kunnen we heel flexibel verschillende soorten evenementen en activiteiten opzetten. In Italië wordt nu en 2-daagse reis opgezet. Maar je kunt ook denken aanmeer pop-up activiteiten of een middagprogramma. We kijken op dit moment naar de mogelijkheden om satelliet-evenementen te organiseren en daarna volgt een exercitie om tot franchise concepten te komen onder het lifestyle brand van TPE – ‘the spirit of freedom’.” 

Meer informatie: www.pirates-experience.com 

Steeds vaker wordt er bij wegen en paden in een natuurlijk ontwerp gekozen voor ‘halfverhardingen’. Voor recreatiebedrijven speelt mee dat de natuurlijke uitstraling beter past bij de recreatieve omgeving. Veel terreinbeheerders zien daarnaast ook grote voordelen voor de waterberging en waterbeheersing van een gebied. 

Wat zijn halfverhardingen? 

Bij Van de Bijl & Heierman gaan we in gesprek met een specialist op dit gebied: Martin Stufken. Hij wees ons op de sterke groei van deze vorm van aanleg van halfverharde wegen en paden. Halfverhardingen zijn ondergronden die zijn samengesteld uit kleinere delen zoals bijvoorbeeld grind, schelpen of puin. Deze worden samengeperst tot een stevige ondergrond, die nog wel het nodige regenwater doorlaat. Er zijn halfverhardingen mét en zonder bindmiddel. 

Zijn halfverhardingen vooral geschikt voor recreatieve fiets en wandelpaden of is het ook geschikt voor (licht) autoverkeer? 

Stufken: “Er zijn verschillende soorten halfverhardingen. Afhankelijk van het gebruik kies je een bijpassend product. We hebben met diverse halfverhardingen goede ervaringen bij zwaardere belasting, zoals bijvoorbeeld van auto’s.”

Wat is de verhouding tussen de prijs van een verharding en een halfverharding?

Stufken: “Voor halfverharding moet je rekening houden met een bedrag tussen de € 10 en € 20 per m2. Bij verhardingen, zoals bijvoorbeeld klinkers of asfalt, zit je al snel op een bedrag tussen de € 20 en € 40,-.” 

Heeft onkruid meer kans in een halfverharding ? Hoe vaak moet je het onderhouden? 

Stufken: “Hier moet je onderscheid maken tussen gebonden en ongebonden halfverharding. Een gebonden halfverharding heeft nauwelijks onderhoud nodig; er groeit ook vrijwel geen onkruid op. Bij een ongebonden halfverharding krijgt het onkruid meer kans en moet je af en toe het onkruid verwijderen. Wij hebben daarvoor een systeem in huis; de VEGAWAY® Daarmee verwijder je het onkruid, met wortel en al, uit de paden. Als je daarnaast enkele malen per jaar een thermische onkruidbeheersing toepast, dan ziet het geheel er netjes en goed onderhouden uit.”

Hoe voorkom je dat er na een regenbui plassen en modder ontstaat op een pad? 

Stufken: “Dat is een kwestie van goed aanleggen. Cruciaal is dat je de halfverharding degelijk en hoog genoeg aanlegt. Zo kan het water naar de zijkanten afvloeien. Verder is het belangrijk om de halfverharding met een asfaltspreidmachine aan te brengen zodat je een homogeen pakket creëert.”

Op welke manier dragen halfverhardingen bij aan een duurzamer bedrijfsvoering? 

Stufken: “Je zou het misschien niet verwachten in ons waterrijke land, waar het regelmatig regent; maar in grote delen van Nederland is verdroging een probleem (aan het worden.) Vanuit de overheid zijn er al diverse campagnes opgezet om verstening tegen te gaan. Hemelwater dat op stenen wegen en paden terecht komt wordt meestal afgevoerd via het riool. Dat willen we voorkomen. Water op halfverhardingen sijpelt door naar de ondergrond en draagt daarmee bij aan een goede grondwaterstand.”

Ook de herbruikbaarheid van het materiaal wordt als duurzaam argument erkend. Stufken: “Steeds meer bedrijven willen bewust cradle to cradle werken. Doordat halfverhardingen gebruik maken van natuurlijke materialen kun je ze vrij eenvoudig weer hergebruiken.”

Zie jij nog meer voordelen van het gebruik van halfverhardingen? 

Stufken somt nog een lijstje op van de voordelen die hij in de praktijk tegenkomt: 

• Bij paden die naast bomen staan heb je soms het probleem dat boomwortels het wegdek kapot drukken (boomwortelopdruk). Dat probleem doet zich bij halfverhardingen veel minder vaak voor. Het schadebeeld is veel minder schokkend. Bovendien zijn eventuele herstelwerkzaamheden een stuk eenvoudiger en goedkoper. 
• Veel recreatieve omgevingen kiezen voor halfverhardingen omdat het er natuurlijker uitziet. Je maakt vaak gebruik van natuurlijke materialen, zoals grind en steensoorten. 
• Helfverhardingen zijn bijzonder flexibel in de toepassingen. Zeker als de ondergrond ongelijk is, dan is een halfverharding de meest praktische oplossing van het aanleggen van wegen en paden. 

Welke nieuwe materialen zijn er de laatste jaren bijgekomen om halfverhardingen te realiseren?

Hansegrand; Dit zijn mengsels van 100% natuurlijke materialen, zoals hoogwaardig

split, grind en speciaal zand. Het geheim van de smid zit in de ‘premix’. Dat is een unieke mix van natuurlijke grondstoffen, die hun oorsprong vinden in de ijstijd.

Graustabiel; Dit product is afkomstig uit een steengroeve en heeft als unieke eigenschap dat het een zeer hoog draagvermogen heeft, terwijl het de goede waterdoorlatendheid behoud. Het product is in vier kleurvarianten leverbaar. 

Meer informatie: www.vdbh.nl

Ron Boymans is een grote leverancier van natuurstenen aan de recreatie- en attractiesector. Wat voegen die keien en rotsblokken toe aan de beleving op een park? Het gebruik van ‘echte’ materialen sluit goed aan bij de trend waarin de gast op zoek is naar authenticiteit.

Kun je onder woorden brengen wat voor soort gevoel die enorme rotsblokken meegeven aan de uitstraling van een park? 

Boymans: ”Natuurlijke materialen, zoals natuursteen, geven een vertrouwd gevoel voor de bezoeker. Deze zal zich van nature op z’n gemak voelen. Zodra voor een natuurlijk materiaal een alternatief wordt gebruikt, zal dat de bezoeker direct opvallen en als kunstmatig aanvoelen.

Als de natuursteen op de juiste wijze wordt toegepast in het ontwerp leidt dit zonder twijfel tot een fantastisch resultaat. Dat wordt de bezoeker hoog gewaardeerd en geeft een enorme meerwaarde.”

Voor welke toepassingen zijn stenen zoal geschikt in een vakantie- of attractiepark? 

Boymans: “Natuursteen kan voor de meest uiteenlopende toepassingen worden ingezet. Toepassingen waar vaak niet aan gedacht wordt. Te denken valt aan de toepassing onder speeltoestellen als valgrind. Een hard grindsoort in een bepaalde korrelgrootte verwacht men niet snel onder een speeltoestel. Maar door de mooie ronde vorm wijkt het grind direct bij de impact van een val. Hierdoor wordt de val gebroken en is kans op letsel klein. Wij zijn momenteel bij een project betrokken om een eenduidige norm te ontwikkelen, zodat de opdrachtgever weet aan welke eisen het grind moet voldoen en hoe het te gebruiken onder toestellen bij een bepaalde hoogte. Een zeer interessante ontwikkeling.

Voor parkinrichters kan een gebroken leisteen ook zeer interessant zijn. Naast het mooie decoratieve karakter, zorgen de mooie platte stenen voor uitstekende onkruidremmende functie. Dit resulteert in mooier aanzicht, minder verdelgingsmiddelen en reduceert de onderhoudskosten.

Daarnaast zijn alle grind- (afgerond) en splitsoorten (gebroken) die wij verhandelen geschikt als pad-, parking- en/of inritverharding toepasbaar.

De onregelmatig gebroken brokken kunnen worden ingezet als solitaire stenen om het park, verblijf of themagebied te verfraaien of als afzetting voor uiteenlopende toepassingen, zoals op hoeken van bochten om afsnijden te voorkomen of het voorkomen dat gemotoriseerd verkeer een voet- of fietspad binnenrijdt.

De brokken met een meer regelmatige breuk vertonen aan boven- en onderkant een vlakke zijde.
Dit maakt dat deze stenen uitermate geschikt zijn om te stapelen. Hierdoor kan men mooie muren stapelen en/of terrassen vormen.

Keien zijn natuurlijke geronde stenen als gevolg van transport van puin bij gletsjers of bij het transport van puin in rivieren. Keien hebben een zeer decoratief karakter en worden als gevolg daarvan vaak toepast als speelkeien in een speelomgeving. Ook voor het creëren van een rivier in een park of themagebied worden ze vaak toegepast.

 Ik zie in je nieuwe depot verschillende soorten stenen liggen. Waarop baseer je je advies voor het soort steen dat past bij een park? Wat zijn de belangrijkste onderscheidende kenmerken van de stenen? 

Boymans: “Luisteren naar de klant is een eerste vereiste. Wat wil hij of zij bereiken. Wordt het park, verblijf of gebied thematisch of is een bepaald budget leidend? Een combinatie van beide kan uiteraard ook. Vandaar wordt het advies bepaald op basis van enkele criteria. Die kunnen zijn in willekeurige volgorde:

• het soort gesteente, bijv. graniet, kalksteen, lava, porfier, basalt, enz.
• de kleur
• de eigenschap van het gesteente m.b.t. de toepassing
• en niet onbelangrijk het budget

Je kunt natuurlijk ook een steen namaken; bijvoorbeeld in beton of met een holle mal. Welke voordelen zie je in het gebruik van echte stenen?

Boymans: “Namaak is niet persé slecht. Tegenwoordig zie je de meest mooie creaties. En daar is vaak ook niet aan te ontkomen, als gevolg van bijvoorbeeld de grote van het project of juiste een krappe ruimte die ter beschikking is. 

In dat geval is dat zeer verklaarbaar, echter het blijft namaak en de gast zal het als zodanig ook ervaren. Daar waar detail belangrijker wordt is natuursteen de juiste keuze. En dat kan heel goed in combinatie met namaak.”

Is het inkopen van echte stenen niet veel duurder dan een replica? 

Boymans: “Dat is een hardnekkig misverstand. In de meeste gevallen zal natuursteen de betere investering zijn. Kunstmatige stenen vereisen vele uren om te creëren. De bouw van de draadconstructie, het aanbrengen van de basis, de vele uren decoreren en vervolgens het verven/spuiten. Natuursteen is al gevormd door de natuur, is gebruiksklaar. Verder mag nog het aspect duurzaamheid niet worden vergeten. Natuursteen is, op een slimme manier toegepast, keer op keer herbruikbaar; Cradle to cradle. In tegenstelling tot kunstmatige stenen die een beperkte levensduur hebben. Met als gevolg een tijdrovende en kostenongunstige recycling.”

Kun je aangeven wat de kostenposten zijn voor de stenen? 

“Vanzelfsprekend de kosten voor de steen, het transport, opslag en/of verwerking. Voor de verwerking van de steen komen er ook nog enkele kosten bij. Afhankelijk van het gekozen gesteente (split, grind, keien en/of brokken) zal men een keuze moeten maken voor het juiste materieel om de natuursteen te verwerken in het project. Wellicht zal nog iets aan de ondergrond gedaan moeten worden waarop het gesteente geplaatst wordt. Te denken valt aan waterdoorlatendheid of het voorkomen dat een zware steen de grond in zakt.”

Om het de afnemer eenvoudiger te maken, kunnen we de natuursteen op diverse wijzen aanvoeren.

• Losgestort met een kipper vrachtauto
• In big bags, welke zijn te vullen met ieder gewenst gewicht
• Op speciaal ontwikkelde pallets, die geschikt zijn voor de meest uiteenlopende gesteentes

Hoe kun je de stenen het best onderhouden? 

Boymans: “Stenen komen “vers” uit de groeve. Alle mineralen zijn nog weinig blootgesteld aan de buitenlucht. Deze zal op termijn de stenen laten oxideren, waardoor ze een natuurlijk karakter zullen aannemen en meer opgaan in de omgeving. Zou dit effect toch niet wenselijk zijn en men wil de steen weer ontdoen van de “vervuiling” van oxidatie en mossen, dan kan men het best een hogedrukreiniger nemen. Gebruik bij voorkeur geen reinigingsmiddelen op basis van zuren. De zuren kunnen bij kalkstenen ertoe bijdragen dat de kalk in het gesteente oplost. Als men toch gebruik wil maken van een reinigingsmiddel, zorg dat deze op basis is van natuurlijke materialen. Bijvoorbeeld groene zeep.”

Praktijkcase Dierenrijk (Libema)

Een van de attracties die veel gebruik heeft gemaakt van stenen en keien in het ontwerp is Dierenrijk (onderdeel van Libema.) We vroegen Rick Merx van Libema naar zijn overwegingen om te kiezen voor keien en stenen in het ontwerp.

Zie je de stenen en keien vooral als decoratie? Of hebben ze nog een andere functie? 

Merx: “Voor het project Indische neushoorns bij Dierenrijk was het doel een totaalbeleving te realiseren. We hebben een gebied van ongeveer een hectare opnieuw ingevuld als Aziatische vlakte met Indische neushoorns, zwijnsherten, Visaya-wrattenzwijnen en nijlgaus. Hierbij was het doel dat het landschap een versterkende werking zou hebben op de diersoorten in het gebied, om zo de beleving voor zowel de dieren als onze bezoekers te optimaliseren. Door te zorgen voor spannende zichtlijnen blijven de dieren uitgedaagd hun territorium te monitoren en zien gasten na elke bocht een nieuw stukje van het gebied. De rol van rotsen in dat geheel is niet enkel decoratief. Ze zijn ingezet om de kleinere dieren ‘escapezones’ te bieden zodat ze de neushoorns kunnen ontlopen, als bescherming van bomen (neushoorns schuren graag met hun hoorn langs de schors), de dieren gebruiken de rotsen regelmatig om zichzelf te schuren/krabben en op verschillende plaatsen vormen de rotsen een extra barricade.”

Waarom heb je gekozen voor echte stenen – en niet voor bijvoorbeeld een vorm in beton, die je veel meer naar eigen wens kunt vormen? 

Merx: ”Vanaf aanvang van het project is het uitgangspunt geweest het gebied zo natuurlijk mogelijk in te richten: niet enkel landschappelijk maar ook qua materialen. Ik heb Boymans benaderd mee te denken over een geschikte steensoort. Zij hebben onderzoek gedaan naar gesteenten in Noordelijk India (het natuurlijke leefgebied van de Indische neushoorn) en hier een aantal rotssoorten bij geadviseerd die qua uitstraling in de buurt komen. Hier is een goede keus uit gekomen die zowel esthetisch als budgettair het beste aansloot bij onze wensen. Bovendien was het nooit onze intentie om rotswanden, grotten of grootse watervallen te realiseren: bij uitstek objecten waar spuitbeton zich voor leent. We wilden een natuurlijk savannelandschap, waarin juist verschillende afmetingen rotsen goed tot zijn recht komen. Ze lopen dan ook uiteen van 40 tot 160(!) cm.”

Welk soort steen heb je gebruikt? En waarom is de keuze juist op deze
steensoort gevallen?

Merx “Onze keuze is gevallen op Arkose. Arkose is een mooie steensoort met een fijne bruin-grijze schakering in kleur, een stoere uitstraling, een goede hardheid en, in het geval van neushoorns niet onbelangrijk, in zeer aanzienlijke formaten te verkrijgen. Er zijn speciaal voor dit project stenen ‘geploft’ in een afmeting die wij als ‘neushoornproof’ beschouwen. Deze mogelijkheid in combinatie met de esthetiek van de steensoort is doorslaggevend geweest. Het zijn ware blikvangers in het landschap die zeer mooi bijdragen aan het geheel, een stoere presentatie.”

Bobbejaanland in beeld

Filip Bogaert, Bobbejaanland: “De kracht en uitstraling van de echte stenen is bijna niet nabootsbaar, een echte steen zal je altijd herkennen.” “Wij hebben verschillende stenen gebruikt. Wij hadden 4 zones aarde , vuur , water en lucht. Wij hebben stenen gekorzen die vonden die pasten bij deze elementen.”

Over Boymans 
Door goed te luisteren en het gesprek aan te gaan met onder andere ontwerpers, architecten, maar ook bezoekers, hebben we ervaren dat er een steeds duidelijkere vraag komt naar het dieper in kunnen gaan met natuursteen op het gebied van thematisering. 
Wanneer een ‘gast’ door uw park loopt draait het allemaal om beleving. Uw wilt u gasten het juiste gevoel geven, een gevoel dat het klopt. Vaak hoeft de gast nog niets eens te weten waarom iets klopt, zodat zij kunnen genieten van alles wat zij om zich heen zien en horen. 

De juiste steenkeuze helpt u om een thema op positieve wijze te versterken. Elk gesteente heeft bepaalde eigenschappen en reageert op zijn omgeving. Denk daarbij niet alleen aan de uitstraling maar ook aan de samenstelling van de mineralen en de oorsprong / vindplaats van de steen.  

Boymans, is één van de weinige bedrijven in Europa die zich volledig gespecialiseerd heeft in het leveren van natuursteen (zand, split, grind, keien en brokken) op basis van kleur, vorm en toepassing in het door u aangegeven thema. Wij hebben directe toegang tot vele steengroeves in heel Europa, alwaar wij de mooiste gesteentes vandaan halen. Wij zijn ervan overtuigd dat wanneer men het juiste advies krijgt, natuursteen in veel gevallen prijstechnisch heel interessant kan zijn, maar ook een mooie aanwinst is.

Meer informatie: 
www.boymans.com 

De ontwikkelingen en nieuwsberichten rondom COVID-19 volgen elkaar snel op. We kunnen ons ontzettend goed voorstellen dat het u zowel zakelijk als privé ook enorm bezighoudt en het vragen bij u oproept met betrekking tot deelname aan een vakbeurs. Wij beogen u duidelijkheid te geven door de meest gestelde vragen te beantwoorden.

Heeft u na deze FAQ nog andere vragen? Dan nodigen wij u van harte uit om deel te nemen aan onze Online Kick-Off op dinsdag 13 oktober 2020 van 10:00 – 11:30 uur via Microsoft Teams. U kunt zich via de onderstaande button aanmelden! 

Bijna 150 exposanten gingen u voor en zijn onderdeel van het deelnemersveld van Recreatie Vakbeurs 2020. Onze bezoekers zijn positief! Juist in deze tijd is het belangrijk om uw doelgroep persoonlijk te ontmoeten. 

Wij hebben nog een aantal mooie plekken voor u beschikbaar. Bekijk de plattegrond! 

Meest gestelde vragen:

Wat betekenen de aangescherpte maatregelen die op 28 september zijn afgekondigd door de Nederlandse overheid voor Recreatie Vakbeurs?
Daar kunnen we heel duidelijk in zijn: niets. De vakbeurs vindt plaats in Evenementenhal Hardenberg en deze locatie wordt door de lokale autoriteiten gezien als zogeheten doorstroomlocatie. Hierdoor geldt er geen maximale groepsgrootte en hebben wij groen licht gekregen om onze activiteiten conform de richtlijnen door te laten gaan.

Hebben jullie al een beurs in coronatijd georganiseerd?
Ja. Op 20, 21 en 22 september j.l. hebben wij onze eerste vakbeurs weer mogen organiseren, namelijk de inkoopbeurs Trendz. Een week voor Trendz mochten wij de Drankenbeurz faciliteren in Gorinchem.

Wat waren de reacties van exposanten en bezoekers?
Zeer positief. Exposanten waren erg tevreden over de toegenomen kwaliteit van de bezoekers. Zoals jullie wellicht kunnen voorstellen, waren er geen zogeheten dagjesmensen op de beursvloer. Bezoekers die er wel waren, kwamen heel doelgericht naar de beurs. Hierdoor hebben exposanten goede zaken gedaan. Over de veiligheid van de beurs waren zowel exposanten als bezoekers het unaniem eens: meer dan veilig. Nieuwsgierig naar alle reacties? Bekijk dan onze speciale video met enkele reacties tijdens deze vakbeurs over de veiligheid en het belang van het door laten gaan van de beurs. 

Hoe veilig is het om deel te nemen aan Recreatie Vakbeurs? 
De veiligheid van onze exposanten en bezoekers heeft onze topprioriteit. Onze gezondheids- en veiligheidsprotocollen van Evenementenhal Gorinchem zijn vorige week met succes geauditeerd door SGS, de wereldleider op het gebied van inspectie, controle, analyse en certificering. Deze protocollen worden op dezelfde wijze ingezet in Evenementenhal Hardenberg. De positieve controle bevestigt dat wij een veilige plek bieden om elkaar te ontmoeten en zaken te doen.

Waarom is het zo belangrijk dat Recreatie Vakbeurs doorgaat?
De recreatiesector heeft het afgelopen half jaar veel uitdagingen gehad en nog steeds zijn er veel vraagstukken in de sector op bijvoorbeeld het gebied van veiligheid, financieringen, duurzaamheid en de toekomst van de sector.Recreatie Vakbeurs is dé enige vakbeurs in de Benelux en helpt de sector om nieuwe producten en diensten fysiek op de beursvloer aan elkaar te tonen. Oplossingen kunnen worden uitgedacht, zodat wij samen kunnen bouwen aan de toekomst van de recreatiesector. Door thuiswerken zijn mensen minder onderweg, deze vakbeurs is de ideale plek om in een veilige omgeving te kunnen netwerken en daarnaast inkopen te kunnen doen.

Waarom willen bezoekers graag de beurs bezoeken?
Bezoekers verlangen weer naar een live-event waar ze producten met eigen ogen kunnen zien, waar ze face-to-face kunnen netwerken en direct kennis en inspiratie opdoen. De dynamiek van beurzen, het live zaken doen, wordt door hen als zeer waardevol ervaren. Bovendien zijn de bezoekers nieuwsgierig naar de ontwikkelingen in de sector om de volgende stap in hun bedrijfsvoering te zetten.

Welke maatregelen nemen jullie om Recreatie Vakbeurs op een verantwoorde wijze te laten plaatsvinden?
In de afgelopen maanden hebben wij gewerkt aan het opstellen van alle denkbare protocollen om beurzen weer op een veilige en verantwoorde wijze op te starten. Deze protocollen en de uitvoering daarvan zijn als zeer positief beoordeeld door de lokale autoriteiten. Wij zijn ervan overtuigd dat wij Recreatie Vakbeurs op een verantwoorde wijze kunnen laten plaatsvinden, zodat vraag en aanbod, kennis, innovatie en inspiratie samenkomen op deze prachtige vakbeurs.

Klik op de buttons om een helder overzicht van alle maatregelen voor Recreatie Vakbeurs te openen.

Onder invloed van de energietransitie in Nederland zie je op steeds meer plekken zonnepanelen verschijnen. De voordelen zijn evident, want door de steeds lagere prijs is het een aantrekkelijke én duurzame investering. Maar wat betekenen al die zonnepanelen voor de aantrekkelijkheid van het (recreatief) landschap en je recreatiebedrijf? 

Overheden bepalen de mogelijkheden 

De opkomst van zonnepanelen en zonneparken is dermate snel gegaan dat de bestaande regelgeving nog niet helemaal is toegesneden op dit nieuwe fenomeen. Bovendien zal er de komende jaren nog veel worden bijgebouwd. De Rijksoverheid heeft te maken met (internationale) afspraken over reductie van de CO2 uitstoot. Men wil o.a. zonne-energie stimuleren en heeft daarvoor o.a. enkele financiële steunmaatregelen in het leven geroepen. De Nederlandse provincies hebben de ambitie uitgesproken om in 2050 onafhankelijk te zijn van gas en olie. Per provincie is er een invulling geformuleerd, waarin ook nader wordt ingegaan ongewenste en ongewenste locaties. Zie ook: www.zonnepanelenplanet.nl

Als het gaat om de landschappelijke inpassing In het overheidsbeleid dan staat de zonneladder daarin centraal. Die komt er op neer dat er een hiërarchie wordt bepaald waar zonnepanelen geplaatst kunnen worden. 

• No regret: o.a. op daken, parkeerplekken, onbenutte bebouwde locaties en infrastructurele projecten (geluidsschermen)
• Zorgvuldig inpassen: o.a. langs wegen en dijken, op operatieve zandwinplassen en in pauzelandschappen (tijdelijke projecten) 
• Combineren op gevoelige locaties: o.a. in parken en recreatiegebieden, op weinig productieve landbouwgrond, op recreatieplassen, als buffer rondom natuurgebieden.)
• Hoog productieve landbouwgrond komt op deze ‘ladder’ pas als allerlaatste optie in beeld.

Ook al is nog 90% van de Nederlandse daken nog vrij van zonnepanelen, dan betekent dat niet dat trede 3 (o.a. recreatiegebieden) nu nog veilig zijn. Onlangs vond in de tweede kamer een discussie plaats waarin Minister Wiebes vragen moest beantwoorden over de plannen voor een drijvend zonnepark in het IJsselmeer (o.a. natura 2000 gebied, visgrond en recreatiegebied) Wiebes reageert op kamervragen: ”Natuurgebieden worden niet als zodanig uitgesloten voor zon-PV projecten mits projecten binnen de huidige kaders kunnen worden ingepast.”

Het ministerie van LNV heeft een onderzoek laten uitvoeren door de Universiteit Wageningen: ‘Zonneparken, Natuur en Landbouw’ (red.: inderdaad; geen recreatie), waarin ook een conclusie t.a.v. landschapsbeleving werd gemaakt: “De belevingswaarde, met name in de zin van hoe mooi mensen het landschap vinden, zal door het realiseren van een zonnepark doorgaans afnemen. Daarmee is niet gezegd dat men zo’n zonnepark onacceptabel vindt; uit milieuoverwegingen kan men hier bijvoorbeeld toch voor zijn.” Als aanbeveling wordt meegegeven om de parken goed te camoufleren, bijvoorbeeld met hagen. 

Gedragscode zon op land

Eind 2019 namen enkele natuurorganisaties en de grote energiecoöperaties het initiatief om een gedragscode op te stellen voor zon op land. Vanuit de recreatiesector was daar destijds geen partij bij betrokken. Jammer, want ook de recreatiesector heeft er groot belang bij dat het Nederlandse landschap er aantrekkelijk uit blijft zien. 

Leden van Holland Solar, dé branchevereniging voor de Nederlandse zonne-energie sector, hebben zich met het tekenen van het convenant verbonden aan de volgende principes: 

• Betrekken van omwonenden in de keuzes over het plan, het ontwerp en de mogelijkheid financieel te participeren.
• Door een goede locatiekeuze en vormgeving meerwaarde bieden aan de omgeving: de natuur ter plekke zal erop vooruit moeten gaan; omwonenden zullen mee kunnen profiteren.
• Zorgen dat het oorspronkelijk grondgebruik desgewenst mogelijk blijft na de levensduur van het zonnepark; zowel planologisch als fysiek (geen afval, vervuiling; goede bodemkwaliteit).

Nieuw: Zonnepanelen op monumenten 

Recent werden ook de mogelijkheden voor het plaatsen van zonnepanelen op monumenten verruimd. Ook dit is weer een maatregel waarmee de ideale vakantiefoto aardig kan worden verpest. De Rijksdienst voor het cultureel erfgoed verklaart: “In de ambities van het Klimaatakkoord is afgesproken dat ook monumenten een substantiële bijdrage zullen leveren aan de energiebesparing en schone energieopwekking. De weg naar dat doel hebben de deelnemers vastgelegd in de Routekaart Verduurzaming Monumenten. De zorgvuldige toepassing van zonnepanelen past hierin.
Het wel of niet zichtbaar zijn van pv-panelen is niet langer een beslissend criterium, maar wel de mate waarin het beeld van het monument eventueel wordt verstoord. Daardoor kan vaker positief geadviseerd worden over pv-cellen die zichtbaar zijn vanaf publiek toegankelijk gebied.”

Meer informatie: www.cultureelerfgoed.nl 

Standpunten vanuit de recreatiesector

Aangezien partijen uit de recreatiesector niet waren betrokken bij het opstellen van een gedragscode hebben we ze zelf benaderd. Om hun visie op zonnepanelen in het landschap te vernemen. 

HISWA-RECRON – belangen- organisatie van recreatief ondernemers 

“HISWA-RECRON is groot voorstander van verduurzaming van de energievoorziening en dat ook recreatiebedrijven zelf daar een bijdrage aan leveren. Dat laat onverlet dat bij de inzet van duurzame energieopwekkers, zoals windmolen en zonneparken, ook moet worden gekeken naar de landschappelijk inpasbaarheid. Dat betekent dat de concentratie van die energie opwekkers in de eerste plaats dient plaats te vinden bij bedrijventerreinen en langs snelwegen en niet in natuurgebieden, kwetsbare gebieden of gebieden die een belangrijke toeristische functie hebben, waar ook veelal de recreatiebedrijven zitten. De kwaliteit van het toeristisch product en beleving moet  gewaarborgd blijven en er zijn op dit moment nog legio lege daken/plaatsen en mogelijkheden zijn bij de voornaamste energiegebruikers, de industrie.”

ANWB – behartigt de belangen van de recreant 

“Net als windmolens vinden we dat zonnepanelen zo veel mogelijk geplaatst moeten worden op functionele locaties, dus gevels, daken, geluidswallen, industrieterreinen etc. Zoveel mogelijk dus binnen de bebouwde omgeving. Uiteraard zijn we niet voor plaatsing van zonnepanelen in gebieden als het Nederlandse Natuurnetwerk, Natura 2000, Nationale Parken en landschappen van bijzonder cultuurhistorische waarde. Daarin voorziet de Gedragscode ook. Waar we ons zorgen over maken is dat de Gedragscode het landelijke gebied kennelijk tot vrije zoekruimte verklaard waar de markt feitelijk vrij spel wordt gegeven. In de praktijk is het nl. moeilijk om vanuit bestaande bestemmingsplannen de plaatsing van grote zonneparken tegen te houden als de (recreatieve) kwaliteit van het landelijk gebied daar naar de mening van bewoners en bezoekers wel om vraagt.”

Hoe kijken recreatiebedrijven er zelf tegen aan? 

Steeds meer recreatiebedrijven maken gebruik van eigen zonne-energie. Er is volop begrip voor de duurzame noodzaak van zonne-energie, en het is bovendien een aantrekkelijke investering. Wat is hun visie op de landschapsbeleving van zonnepanelen?

Roompot

“Bij de ontwikkeling van enkele recente parken hebben we inderdaad zonnepanelen op de vakantiewoningen geplaatst. Vaak kunnen we hiermee een groot deel van het energieverbruik van de vakantiewoning dragen, maar in sommige gevallen kunnen we tot nul op de meter gaan zoals op Water Village dat vorige zomer open ging. Dat park is bovendien ook 100% gasloos. 

Of een park panelen krijgt hangt af van heel wat factoren w.o.: 

• Beschikbaarheid van groene elektriciteit via het net
• De locatie van het park (in een bospark is het effect van een zonnepaneel nihil) 

Of zonnepanelen zichtbaar zijn, hangt verder af van de aard van het park (positionering), de constructie en opbouw van het park, etc. Op een ecoresort zal je de zonnepanelen sneller tonen dan elders.” 

Droomparken 

Droomparken heeft o.a. zonnepanelen geplaatst op diverse centrale voorzieningen, maar ook op vakantiewoningen. 

Wat is voor jullie de belangrijkste reden geweest om zonnepanelen te plaatsen op je park?

“Wij bieden eigenaren aan om deel te nemen aan het zonnepanelenprogramma als bijdrage aan een beter milieu door het gebruik van schone energie en om de directe energiekosten van de woning te verlagen. Op den duur betaald deze investering zich terug.“ 

Speelt de zichtbaarheid van de zonnepanelen nog een rol de locatie van plaatsing? 

“Zeker, wanneer een eigenaar van een vakantiewoning zonnepanelen wil plaatsen moet hij dat voorleggen aan de parkmanager. We kijken naar het hellingsvlak op platte daken zodat ze minder in het zicht staan maar toch goede opbrengst genereren. Tevens laten we de daken niet compleet volleggen.”

Op welke plekken zou je zelf geen zonnepanelen willen zien? 

“We zullen altijd kijken of de plaatsing past in de sfeer van het park, bij natuurlijke omgeving niet in het zicht bij voorkeur.”

Efteling 

Efteling heeft zonnepanelen geplaatst op de volgende plaatsen:

• Symbolica: 800 zonnepanelen in de vorm van een paleistuin op het dak 
• Vliegende Hollander: 362 zonnepanelen (“verstopt” op het dak)
• Station de Oost: 134 zonnepanelen
• Het Gildehuys (onze werkplaats): 245 zonnepanelen
  Verder ligt er een plan om de parkeerplaatsen overkappen en hier zo’n 14.000 zonnepanelen op te leggen. De exacte planning is nog niet bekend, maar de vergunning hiervoor is wel al binnen.

Wat is voor jullie de belangrijkste reden geweest om zonnepanelen te plaatsen op je park? 

“Daarvoor moeten we een stapje terug doen, naar de oprichting van de Efteling. Duurzaamheid, of eigenlijk de zorg voor de leefomgeving, is namelijk onderdeel van ons DNA, onze roots. Om dit goed te doen, hebben we duurzaamheid opgenomen als één van de vijf pijlers in onze meerjarenvisie naar 2030. Aan het eind van die meerjarenvisie, in 2030, wil de Efteling klimaatneutraal zijn. Energie willen we zoveel mogelijk besparen, maar ook zelf duurzaam opwekken; o.a. met zonnepanelen.”

Speelt de zichtbaarheid van de zonnepanelen nog een rol de locatie van plaatsing? 

“Zichtbaarheid speelt een hele grote rol. We willen immers niet dat het afbreuk doet aan de betovering en dus de zonnepanelen grotendeels verscholen voor onze gasten. Voor ons zat er zeker de uitdaging in om zonnepanelen juist te laten bijdragen in de betovering. Met de zonnepanelen op het dak van Symbolica hebben bewezen dat het kan. Vanuit de Pagode zijn ze goed te zien en we horen regelmatig dat gasten het erg mooi vinden.”

Wildlands

Wildlands heeft voor de locatiekeuze vooral gekeken naar de stand van de zon: achter de schermen bleek het dak van de kapschuur en de savannestal het meest gunstig, net als rondom de opslagbassins voor het regenwater.  

Wat is voor jullie de belangrijkste reden geweest om zonnepanelen te plaatsen op je park?

“Uiteraard duurzaamheid! Op een schone, meest groene manier energie opwekken, dat past bij het karakter en het doel van het park.” 

Speelt de zichtbaarheid van de zonnepanelen nog een rol de locatie van plaatsing? 

“Ja een hele grote rol i.v.m. alle thematisering. In de Jungle en op de savanne past het niet, maar in Nortica (onderzoek naar de natuur) passen ze juist heel goed. Daar hangt ook het informatiepaneel en o.a. het scherm met de hoeveelheid zonnenergie die we al hebben opgewekt.” 

Op welke plekken zou je zelf geen zonnepanelen willen zien? 

“In Wildlands niet in de jungle op de savanne. In onze provincie Drenthe zien we liever geen zonnepanelen in natuurgebieden, zoals de beroemde Drentse.” 

Landal GreenParks 

Hier worden we te woord gestaan door Jerôme de la Chambre, Manager Sustainability: “Het plaatsen van zonnepanelen is een goede aanvulling op ons totale pakket van duurzame initiatieven. Zonnepanelen zijn goed zichtbaar voor gasten en hiermee stimuleren we ook het bewustzijn voor duurzame keuzes bij onze gasten.”

Waar hebben jullie zonnepanelen geplaatst? 

“Per park wordt gekeken naar de beste oplossing In bosparken zoals Twenhaarsveld liggen de panelen op het hoofdgebouw en niet op de bungalows. Door het dikke bladerdak op het park is er te weinig licht op het dak waardoor de opbrengst van de zonnepanelen niet groot genoeg is. Op de accommodaties van strandparken zoals van Landal Beach Park Texel liggen wel zonnepanelen.” 

Speelt de zichtbaarheid van de zonnepanelen nog een rol de locatie van plaatsing? 

“We hebben ons ten doel gesteld om het bewustzijn van onze gasten om duurzame keuzes te maken te stimuleren. Zichtbare duurzame maatregelen helpen hierbij. Naast bijvoorbeeld insectenhotels ter bevordering van de biodiversiteit en wildwandelingen horen hier ook zichtbare zonnepanelen bij. Daarnaast staat voorop dat de panelen optimaal geplaatst worden op het zuiden. In enkele gevallen hebben huiseigenaren een wens om de panelen minder zichtbaar te plaatsen, uiteraard maak je dan een afweging tussen de opbrengst van een paneel en de esthetische wensen.”

Op welke plekken zou je zelf geen zonnepanelen willen zien? 

“Persoonlijk zie het liefst zo veel mogelijk zonnepanelen in de bebouwde omgeving. Daar waar we al hebben ingegrepen in de natuur, lijkt het me logisch dat we die vierkante meters gebruiken voor de opwek van energie. Uiteraard heb ik begrip voor mensen die van mening zijn dat een monumentaal pand gespaard zou moeten blijven van dat soort vernuft, al zie je dat het bij de Hermitage (est. 1681) in Amsterdam gewoon kan, daar is het slim geïntegreerd, we volgen de nieuwe technieken op de voet.”